Dismenore; kadınların adetle birlikte ağrı duymalarıdır. Mentruasyonun hemen öncesinde ya da başında ortaya çıkar. Bu periyodik ağrı, karın bölgesinde, orta alt kadranda şiddetli kramp tarzında olabilir; iç kasık bölgesine, bacakların üst bölümlerine yayılabilir.
Menstrual kramp olarak da ifade edilebilen dismenore, her yaş ve ırktaki kadınlarda görülmekle birlikte adölesan ve genç kadınlarda daha yaygındır. Dismenore kız ergenler ve genç erişkinler arasında kısa süreli okul ve iş devamsızlığına neden olan ve en sık görülen jinekolojik sorundur.
Dismenore primer ve sekonder olmak üzere ikiye ayrılır. Primer dismenore (PD) menarştan (ilk âdet=ilk menstruasyon) sonra ilk iki yıl içinde başlar. Ağrı âdet kanamasının başlangıcından birkaç saat önce veya âdet kanamasıyla başlar ve 1-2 gün devam ederek, her menstrual siklusta meydana gelir. Ağrı genellikle kramp ve spazm şeklinde oluşur, terleme, baş ağrısı, bulantı, kusma ve ishal gibi diğer semptomlar da ağrıya eşlik eder. PD doğum yapmayan kadınlarda daha sık görülür. Artan yaş ve çocuk doğurma (parite) ile birlikte şiddeti ve insidansı azalır.
Menarştan (ilk âdet) iki yıl sonra ortaya çıkan dismenorenin sekonder olma olasılığı daha yüksektir. Sekonder dismenore pelvik organlarla ilişkili, uterus miyomu, over kisti, endometriozis veya pelvik enfeksiyon gibi patoloji kaynaklı olabilir.
Dismenore şikayeti olanların primer dismenore mi sekonder dismenore mi olduklarını anlamaları için öncelikle bir Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanına gitmeleri gerekir. Hekim kontrolünde yapılması önerilenler yapılmalıdır. Bunun yanında ağrıyı azaltmak ve dindirmek için egzersiz ve kanıta dayalı tamamlayıcı tıp uygulamaları kullanılabilir.
Menstrüel ağrı yönetiminde farmakolojik ve farmakolojik olmayan yöntemler kullanılmaktadır. Farmakolojik tedavilerden non steroid antiinflamatuar (NSAİ) ilaçlar, hormonal kontraseptifler ve analjezikler menstrüel ağrı ile başa çıkmada hekim kontrolünde kullanılmaktadır.
Dismenore için tamamlayıcı terapiler var olan semptomların hafifletilmesi, tıbbi tedavinin etkinliğinin artırılması ya da bireylerin yaşam kalitesinin yükseltilmesi, bireylere fiziksel ve emosyonel desteğin sağlanması için kullanılan sağlık bakım sistemleri, ürünleri ve uygulamalarıdır. Bu yöntemler; bitkisel tedaviler (zencefil, çikolata, balık yağı vs.), egzersiz, deri altı (transkütanöz) transkutanöz elektriksel sinir stimülasyonu (TENS), kayropraktik uygulamalar, aromaterapi, topikal ısı (termoterapi), akupunktur, yoga, refleksoloji, instradermal steril su enjeksiyonu, vitamin ve elementlerdir.
Dismenorede düzenli egzersiz ve fiziksel aktivitelerin önemi ortaya konmuştur. Egzersiz kan dolaşımındaki steroid hormon düzeyini etkileyerek, endorfin hormonunun yükselmesiyle ağrı eşiğinde bir artışa neden olur.
Dismenore ağrınız için aşağıdaki egzersizleri uygulayabilirsiniz:
Watch this video on YouTube
Sevgiler…
Referanslar:
1.Yilmaz AB, Ocakci AF. Determination of methods for coping with dysmenorrhea in girl students. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik E-Dergisi. 2016; 4(1): 1-8.
2.Kilci S et al. Complementary and integrative therapy practices on pain management in primary dysmenorrhea. Atatürk Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi. 2019; 1(2): 70-80.
3.Managing the pain of primary and secondary dysmenorrhoea. https://pdfs.semanticscholar.org/a397/3a2ca2ce9cdee4600e160db4b3f224ac713a.pdf Erişim tarihi: 07.06.2020.
4.Lee MS et al. Aromatherapy for managing pain in primary dysmenorrhea: a systematic review of randomized placebo-controlled trials. Journal of Clinical Medicine. 2019; 7(11): 434.
5.Lefebvre G et al. Primary dysmenorrhea consensus guideline. Journal of Obstetric Gynaecology. 2005; 27(12): 1117–1146.
İlginizi çekebilir: Yaz yaklaşırken selülitlere el atma zamanı: Selülit karşıtı egzersizler
