Vücudumuzun doğru bir şekilde çalışabilmesi için tüm sistemlerin verimli bir şekilde işlemesine yardımcı olan elektrolitler, suyla karıştığında elektrik yükü ileten minerallerdir. PH dengesi, kas kasılması, hidrasyon gibi vücudun en temel işlevlerini düzenlemeye yardımcı olan elektrolitler; sanılanın aksine yalnızca profesyonel sporcular için değil sağlığına önem veren herkes için kritik önem taşır. Sinir sistemini, kemik gelişimini, kalp ve beyin sağlığını destekleyen elektrolitler aynı zamanda hücrelerin sıvı dengesini kontrol etmekten de sorumludur. Sodyum, potasyum, magnezyum, kalsiyum, fosfor ve klorür vücudumuzun en çok ihtiyaç duyduğu elektrolitler arasında yer alır. Özellikle yaz aylarında aşırı terlemeyle vücuttan atılan bu elektrolitleri dengede tutmak için dışarıdan takviye ile desteklemek gerekir.
İçindekiler
Elektrolitler ne işe yarar?
Elektroliter, yukarıda da belirttiğimiz gibi vücuttaki tüm sistemlerin verimli bir şekilde çalışmasına destek olarak dengede kalmamıza yardımcı olur. Vücuttaki elektrolit dengesi bozulduğunda ise istenmeyen olumsuz yan etkiler meydana gelebilir. Baş ağrısı, tükenmişlik, ani ruh hali değişimleri, bilinç bulanıklığı, iştah kaybı, karın ağrısı, uyuşukluk, düzensiz kalp atışı, ağız kuruluğu gibi belirtiler elektrolit dengesinin bozulduğunu gösteren semptomlardır. Elektrolit dengesizliğinin nedenleri arasında ise aşırı terleme, dehidrasyon, ishal, yeme bozuklukları, böbrek hastalıkları gibi durumlar yer alabilir. Bu nedenle özellikle terlemenin arttığı ve dehidrasyonun baş gösterdiği sıcak yaz günlerinde ve yoğun egzersiz yaptığınız dönemlerde vücudunuzdaki elektrolit dengesi daha kolay ve hızlı bir şekilde bozulabilir.
Eğer dengeli besleniyor ve her gün bol miktarda su içiyorsanız, muhtemelen elektrolit dengesi ile ilgili endişe etmenize gerek yoktur; ancak her zaman önlem almakta fayda var. Bu nedenle vücudunuzdaki elektrolit dengesini artıracak veya bozulan dengeyi yeniden kurmanızı sağlayacak elektrolit içecekler ve elektrolit içeren besinler yardımınıza koşabilir. Biz de bu yazımızda elektrolit dengesini sağlayan besinleri ve elektrolit içecekleri bir araya getirdik.
Elektrolitler açısından zengin besinler
Sağlıklı ve dengeli beslenme, bütüncül sağlığınıza katkı sağlamasının yanı sıra elektrolit dengesini kurmanızı da sağlayabilir. Elektrolitler açısından zengin besinler ile yazın sıcak günlerinde tüm terlemelere rağmen dengede kalabilirsiniz. İşte elektrolit zengini besinler:
- Kalsiyum: Yapraklı yeşillikler, badem, sardalya, yoğurt, kefir, peynir
- Sodyum: Turşu, zeytin, lor peyniri
- Klorür: Domates, kereviz, zeytin, deniz yosunu
- Fosfor: Fındık, baklagiller, tohumlar, tavuk, balık, sığır eti
- Magnezyum: Fındık, tohumlar, bitter çikolata, avokado, fasulye
- Potasyum: Ispanak, fasulye, mercimek, fasulye, tatlı patates, muz
Bu gıdalar elektrolit dengesini sağlamaya yardımcı olmalarının yanı sıra vitaminler ve antioksidanlar gibi bütüncül sağlık için oldukça önemli olan diğer bileşenler açısından da zengindir. Bu nedenle öğünlerinizde elektrolit zengini besinlere yer vermeniz vücudunuzdaki tüm sistemlerin verimli bir şekilde işlemesine destek olabilir. Öte yandan, daha pratik, hızlı ve kolay bir şekilde vücudunuzdaki elektrolitlerin seviyesini artırmanın bir yolu daha var: İçecekler.
Elektrolit içecekler
Özellikle yaz aylarında soğuk içeceklere olan ilgimizin daha da arttığını düşünürsek elektrolit seviyesini dengede tutmak için elektrolit zengini içecekleri de keşfetmek işimize yarayabilir. Siz de sıcak havalarda hem içinize serinletecek hem de dengede kalmanıza yardımcı olacak çözümler arıyorsanız işte elektrolit içecekler:
1. Hindistan cevizi suyu: Elektolit içecekler dendiğinde ilk akla gelen içecek Hindistan cevizi suyudur. Hindistan cevizinin içerisindeki sıvı olan Hindistan cevizi suyu, doğal olarak tatlı olmasına rağmen düşük şeker oranına sahiptir ve kalsiyum, magnezyum, fosfor, potasyum ve sodyum açısından oldukça zengindir. Bu nedenle en popüler elektrolit içeceklerden biridir.
2. Açaağaç suyu: Akçaağaç suyu, piyasada doğal olarak elektrolitlere sahip olduğu düşünülen yeni yeni popülerlik kazanan bir içecek türüdür. Hemen hemen Hindistan cevizi suyunun yarısı kadar şeker miktarına sahiptir; sodyum içermez fakat potasyum ve kalsiyum ihtiyacının belli bir kısmını karşılamaya yardımcı olur.
3. Süt: Elektrolit içecekler söz konusu olduğunda, akla gelmeyen ve hak ettiği değeri göremeyen bir içecek: Süt. Son yıllarda artan bitkisel süt ürünleri daha fazla rağbet görse de elektrolit seviyesini dengelemek için gerekli olan tür klasik inek sütüdür. İnek sütü, kalsiyum, magnezyum, fostor, potasyum ve sodyum içeriğinin yanı sıra aynı zamanda sağlıklı bir karbonhidrat ve protein deposudur.
4. Sporcu içecekleri: Piyasada sporcular için özel olarak üretilmiş sodyum, potasyum, magnezyum, kalsiyum, fosfor ve klorür zengini birçok enerji içeceği bulunur. Genellikle asitsiz, meyve bazlı, renklendirilmiş ve tatlandırılmış bir formda sunulan sporcu içecekleri elektrolit seviyesini artırmak için etkili olsa da içerdikleri yüksek şeker miktarı nedeniyle sağlığınızı olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle kolay bir tüketim alternatifi olarak görünseler de doğal elektrolit içecekleri tercih etmenizde fayda var.
5. Karpuz suyu: Yüksek miktarda su içeriği yaz aylarının vazgeçilmezi olan karpuz meyvesinin suyu, potasyum, magnezyum, kalsiyum ve fosfor açısından da doyurucu bir elektrolittir. Elektrolit dengesini sağlamaya yardımcı olmasının yanı sıra dehidrasyonu da önleyen karpuz suyunu sıcak yaz günlerinde tüketmeyi alışkanlık haline getirebilirsiniz.
6. Bonus: Tüm bu elektrolit içeceklerin yanı sıra kendi elektrolit zengini içeceğinizi hazırlamak isterseniz, pratik bir başka yol daha var: Elektrolit tabletler. Su ile karıştırıldığında elektrolit zengini bir sıvı kaynağına dönüşen bu tabletler ile hazır içeceklerdeki şekere maruz kalmadan ve çok fazla emek harcamadan elektrolit içeceğinizi hazırlayabilirsiniz.
Elektrolit içecekler ile vücudunuzdaki dengeyi sağlamak için gerekli olan minerallerin artmasına yardımcı olsanız da suyun yerine hiçbir alternatif olmadığını unutmayın ve özellikle sıcak yaz günlerinde her gün yeteri miktarda su tükettiğinizden emin olun.
Stay hydrated 😊 !
İlginizi çekebilir: Kafein tüketimini azaltmak isteyenler için zihni canlandıran ve enerji veren soğuk çay tarifleri
