Kalp çarpıntısı, kalp atışının aniden daha fazla hissedilir hale gelmesidir. Kalp çarpıntınız olduğunda birkaç dakika boyunca kalbinizin çarpıntısını yoğun şekilde hissedebilir ve düzensiz attığını fark edebilirsiniz. Bu hissi boğazınızda ya da boynunuzda da hissetmeniz mümkündür.
Kalp çarpıntıları genelde endişeye neden olsa da çoğu zaman bu çarpıntılar zararsızdır ve ciddi bir soruna işaret etmez. Ancak yine de kalp çarpıntınız olduğunda kendinizi nefesiniz kesilmiş ve kaygılı hissedebilirsiniz.
Kalp çarpıntısına neden olan çeşitli faktörler olmakla birlikte çarpıntılar bazen yemek yedikten ya da bir şeyler içtikten sonra ortaya çıkabilmektedir. Bu durumda çarpıntının nedeni beslenme düzeninizde yer alan bazı yiyecekler ve içecekler olabilir. Yemekten sonra kalp çarpıntısının nedenlerini ve bunu geçirmek için neler yapabileceğinizi bu yazıda öğrenebilirsiniz.
Yemek Sonrası Çarpıntı Neden Olur?
Bir şeyler yedikten ya da içtikten sonra yaşanan kalp çarpıntısının çeşitli nedenleri olabilir. Bu nedenlerden bazıları şu şekildedir:
Beslenme düzeni
Yemek sonrası çarpıntınız oluyorsa bunun nedeni doğrudan yediklerinizle ilgili olabilir.
Çarpıntınız yediklerinizle ilgiliyse bunun nedenlerinden bir tanesi hipoglisemi olabilir. Hipoglisemi ya da kan şekerinin düşük olması, yemek nedeniyle görülen kalp çarpıntısı riskinizi arttırabilir. Düşük kan şekeri, yüksek karbonhidratlı yiyecekler ya da işlenmiş şeker tüketmeniz durumunda kalp çarpıntılarına neden olabilir.
Beslenmeyle ilgili olarak düşük kan şekeri haricinde kalp çarpıntısına neden olabilen beslenmeyle ilgili diğer faktörler şu şekildedir:
- Düşük potasyum seviyeleri ve susuzluk, kalp çarpıntısına yol açabilir.
- Gıda alerjisi ya da hassasiyeti nedeniyle kalp çarpıntısı oluşabilir. Baharatlı yiyecekler de kalp çarpıntısı yapabilir.
- Fazla sodyum içeren yiyecekler de kalp çarpıntısına yol açabilir. Bu yiyecekler arasında genelde koruyucu olarak sodyum kullanılan konserve ya da işlenmiş yiyecekler yer bulunmaktadır.
Alkol
Alkol, kalp atışının hızlanmasına ya da kalp ritminde değişikliklere yol açabilmektedir. Yapılan bazı araştırmalar alkol tüketimi ve atriyal fibrilasyon arasında ilişki olduğunu göstermiştir. Atriyal fibrilasyon, kalp atışının düzensiz ve hızlı atmasına neden olan bir kalp rahatsızlığıdır. Alkolün kalp üzerinde neden bu şekilde etki gösterdiği tam olarak bilinmemekle birlikte bazı insanların alkole karşı dayanıklılıklarının düşük olduğu bilinmektedir.
Kafein
Kafein içeren içecekler ve yiyecekler tükettikten sonra kalp çarpıntısı yaşıyorsanız, kafeini azaltmanız faydalı olacaktır. Kafeinli içecekler ve yiyecekler arasında kahve, çay, gazlı ve şekerli içecekler, enerji içecekleri ve çikolata bulunmaktadır.
Bununla birlikte kafein ve kalp çarpıntısı ilişkisini inceleyen araştırmalarda elde edilen sonuçların tutarlı olmadığını söylemek gerekir. Bazı araştırmalar kafeinle kalp çarpıntısı arasında ilişki olabileceğini söylerken bazıları ise olmadığını söylemektedir. Bu nedenle bu konuda doktorunuza danışmanız en iyisi olacaktır.
Kalp çarpıntısının yiyecek ve içeceklerden kaynaklanmadığı durumlarda ise çarpıntılar şu nedenlerden kaynaklanıyor olabilir:
- Stres, kaygı ve panik atak gibi güçlü duygusal tepkiler
- Depresyon
- Yoğun egzersiz
- Hormonal değişimler
- Tiroit hormonunun çok az ya da çok fazla olması
Kalp çarpıntıları bazı durumlarda ciddi sağlık sorunları sonucu ortaya çıkabilir. Çarpıntılarınızın nedenini belirleme konusunda doktorunuz size yardımcı olacaktır.
Yemekten Sonra Çarpıntı Nasıl Geçer?
Yemek sonrası kalp çarpıntılarınız varsa tedaviniz, çarpıntıya neden olan faktöre göre belirlenecektir. Kalp çarpıntılarının ciddi bir sorundan kaynaklanmadığı durumlarda doktorunuz yaşam tarzınızda bazı değişikliklere gitmenizi isteyebilir. Örneğin, kalp çarpıntılarınız bir şeyler yedikten sonra ortaya çıkıyorsa yediğiniz ve içtiğiniz şeyleri kaydetmeniz ve çarpıntıyı tetikleyen nedeni bulmanız istenebilir. Çarpıntıya neden olan şeyleri bulduktan sonra bunlardan uzak durarak ileride aynı sorunları yaşamanın önüne geçebilirsiniz. Benzer şekilde çarpıntılarınız sigara ve alkol gibi nedenlerden kaynaklanıyorsa bunları hayatınızdan çıkarmanız gerekecektir.
Kalp çarpıntısının nedeni, yaşam tarzı alışkanlıklarıyla ilgili değilse bu durumda doktorunuz ilaç tedavisi önerecektir. Çarpıntıların nedeni ciddi bir sağlık soruysa beta bloker ya da kalsiyum kanal bloker reçete edilebilir. Bunlar, antiaritmik ilaçlardır. Vücutta kan akışını arttırarak kalp atış hızının eşit ve düzenli olmasına yardımcı olurlar.
Doktorunuzun önerisiyle kullanacağınız ilaçlar birkaç saat içinde etki gösterecektir. Bununla birlikte aritmiye neden olan sorunların çözülmesi birkaç ay ila birkaç yılı bulabilmektedir.
Kalp çarpıntılarınız çok ciddiyse ve hayati tehlikeye neden oluyorsa bu durumda defibrilatör ya da kalp pili kullanılması gerekebilir. Bu tedavilerin etkinliği hemen görülmeye başlanacaktır.
Kalp çarpıntılarınız için nasıl bir tedavi görürseniz görün, doktorunuz belli bir süre durumunuzu takip ederek tedavinin etkili olduğundan emin olmak isteyecektir.
Kalp Çarpıntısı Nasıl Teşhis Edilir?
Kalp çarpıntılarınız ister yemekten sonra ister başka zamanlarda gerçekleşiyor olsun, doktorunuz stetoskop kullanarak ve hastalık geçmişiniz hakkında sorular sorarak kalp çarpıntısının nedenini anlamaya çalışacaktır. Ayrıca çarpıntının halihazırda sahip olduğunuz hastalıklarla ilişkili olup olmadığını değerlendirecektir.
Doktorunuzun kalp çarpıntısına neden olan faktörü teşhis etmek için yararlanacağı yöntemler arasında şunlar yer alabilir:
Elektrokardiyogram (EKG): İnvaziv olmayan bir yöntem olan EKG’de göğsünüz üzerine kalbinizin atmasını sağlayan elektrik sinyallerini kaydetmesi için elektrotlar yerleştirilir. EKG ile doktorunuz, kalp atışınızda ve kalp yapınızda çarpıntıya neden olabilecek sorunları tespit edebilir.
Holter izlemi: Holter adı verilen cihaz, giyilebilir bir cihazdır ve genelde 24-72 saat boyunca kayıt tutar. Holter ile normal bir EKG muayenesi sırasında tespit edilemeyen kalp çarpıntıları tespit edilebilir.
Anlık olay kaydetme (event recording): Holter kullanırken düzensiz kalp atışlarınız olmadıysa ya da kalp çarpıntınız haftada birden az gerçekleşiyorsa doktorunuz anlık olay kaydedici (event recorder) kullanmanızı önerebilir. Taşınabilir EKG cihazı olan bu kaydedici, kalp aktivitesini belli bir süre kaydetmek için tasarlanmıştır.
Ekokardiyogram: İnvaziv olmayan bir yöntem olan ekokardiyogramda ses dalgaları kullanılarak kalbin görüntüsü elde edilir. Bu sayede kalp ile ilgili kan akışı ya da yapısal sorunlar görülebilir.
Kalp Çarpıntısı Nasıl Önlenir?
Kalp çarpıntıları genelde birkaç dakika içinde kendi kendine geçer ve kalp atışı normale döner. Bununla birlikte bazı durumlarda kalbin düzensiz şekilde atması dakikalarca sürebilir. Bu süreçte göğsünüzde ağrı hissetmeniz ve hatta bayılmanız mümkündür.
Kalp çarpıntısı, aşağıdaki sorunların belirtisi olarak ortaya çıkıyor olabilir:
- Anemi
- Susuzluk
- Kan kaybı
- Düşük kan şekeri seviyeleri
- Şok
- Enfeksiyon
Yukarıda yer alan sorunlar tedavi edildiğinde kalp çarpıntılarını önlemek mümkün olabilir. Bununla birlikte çarpıntılarınız bu sağlık sorunları nedeniyle değil de stresten kaynaklanıyorsa rahatlamak için yoga, meditasyon ve derin nefes alma gibi yöntemler deneyebilirsiniz. Gün içinde yeteri kadar su içmeniz de kalp çarpıntılarının azalmasında yardımcı olabilir.
Ne Zaman Doktora Gitmek Gerekir?
Kalp çarpıntıları sık gerçekleşmiyorsa ve yalnızca birkaç saniye sürüyorsa genelde doktora gitmek gerekmez. Ancak kalp rahatsızlığınız olduğu biliyorsanız ve kalp çarpıntılarınız sık gerçekleşiyorsa doktora gitmeniz gerekir. Bu sayede yapılacak testler ile çarpıntıya neden olan bir sağlık sorununuz olup olmadığı anlaşılabilir.
Kalp çarpıntılarınız varsa ve bunlara göğüste rahatsızlık ve ağrı, bayılma, şiddetli nefes darlığı ve şiddetli baş dönmesi eşlik ediyorsa doktora ziyaretinizi beklemek yerine bir an önce acil servise gitmelisiniz.
Kaynaklar
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/heart-palpitations/symptoms-causes/syc-20373196
https://www.healthline.com/health/heart-disease/heart-palpitations-after-eating
https://www.nhs.uk/conditions/heart-palpitations/
https://www.medicalnewstoday.com/articles/322262#causes-after-eating
