5 bin yıl önce mumyaları sarmak için kullanıldığı bilinen keten tohumu, dünyanın ekilen ilk ürünleri arasında yer alıyor. Süper tohumlardan biri olarak adlandırılan “keten tohumunun faydaları nelerdir, keten tohumu nasıl kullanılır?” diye merak ediyorsanız sizin için araştırdık ve bu yazımızda paylaştık. İşte keten tohumu hakkında merak edilenler…
İçindekiler
Keten tohumu nedir?
Anavatanı Ortadoğu ve Mezopotamya olan keten, 30-100 cm boyunda mavi çiçekli ve tek yıllık bir kültür bitkisidir. Keten tohumu ise, günümüzde sağlığa faydaları nedeniyle, bilimsel araştırmaların odak noktası olmuş ve ‘süper gıda’ olarak adlandırılmıştır. Sadece bir yemek kaşığı keten tohumunun içerisinde yüksek miktarda protein, lif ve omega-3 yağ asidi vardır. Keten tohumu ayrıca bazı vitamin ve minerallerin zengin bir kaynağıdır.
Keten tohumunun faydaları nelerdir?
Uzmanların günlük beslenme gereksinimlerinizi karşılamak için günde bir yemek kaşığı tavsiye ettiği keten tohumunun yararlarına göz atmaya ne dersiniz?
Kalori alımını kısıtlar: Keten tohumu, kan şekeri seviyesini kontrol altında tuttuğu için birçok diyet programının önemli bir bölümünü oluşturur. İçerisinde bulunan lif, protein, magnezyum, kalsiyum, fosfor ve lignan gibi maddeler, mideyi doldurarak doygunluk hissi verir. Doygunluk hissi de kalori alımını engeller.
Kanseri önler: Keten tohumu içinde, kansere karşı korunmada ve mücadelede ana etken olan antioksidanlar olarak işlev gören bol miktarda fitokimyasal vardır. Ayrıca, bu tohumlardaki omega-3 yağ asitlerinin, Beslenme ve Kanser Dergisi‘ne göre meme, prostat ve kolon kanseri riskini azalttığı kanıtlanmıştır.
Kadın sağlığı için oldukça faydalıdır: Keten tohumu, vücuttaki hormonları dengeleyen kimyasallara dönüşen zengin lignan kaynağıdır. Lignanın üreme sağlığına yardımcı olması, düzenli keten tohumu tüketimiyle üreme sağlığına yardımcı olacaktır. Ayrıca östrojenik özelliklerinden dolayı hormon tedavisine alternatif olarak kullanılabilir. Bunun yanı sıra düzenli keten tohumu tüketimi menopoz semptomlarını azaltmaya yardımcı olur. Aynı zamanda düzensiz periyotlarla ve menstruasyona bağlı rahatsızlıkların üstesinden gelir.
Vücudun genel sağlığı için faydalıdır: Keten tohumu, çoğu B vitaminleri ve E vitaminin yanı sıra magnezyum, potasyum ve demir gibi mineraller açısından zengindir. Sağlıklı cilt ve kemikler için E vitamini gereklidir. Potasyum sinir sağlığını korur. Bunun yanı sıra kırmızı kan hücrelerinin ve genel metabolizmamızı etkileyen birçok enzimin hayati bir bileşenidir.
Protein kaynağıdır: Keten tohumu yüksek temel aminoasit indeksine sahip olan ve vücudumuzun ihtiyaç duyduğu proteinlerin günlük alımının çoğunu sağlayan zengin bir protein kaynağıdır.
Bağışıklığı artırır: Keten tohumu içinde bulunan alfa-linolenik asit ve lignalar vücutta bağışıklık tepkisini arttırır ve sedef hastalığı gibi enflamatuar hastalıklara karşı önlem alır.
Göz kuruluğunu azaltır: Keten tohumu tüketimi “kuru göz” sendromunu azaltır. Ayrıca, omega-3 yağ asitleri gözdeki hasarlı sinirlerin neden olduğu bir göz hastalığı olan maküler dejenerasyon riskini azaltır.
Keten tohumu yağının faydaları
Keten tohumunun öğütülüp, preslenmesiyle keten tohumu yağı oluşur. Sağlığa oldukça faydalı olan keten tohumu yağının faydaları ise şöyle sıralanabilir:
Kanser hücrelerinin büyümesini azaltmaya yardımcıdır: Yapılan bazı araştırmalar, keten tohumu yağının kanser hücrelerinin büyümesini azaltmaya yardımcı olabileceğine dair bazı kanıtlar sunmuştur. Fareler üzerinde yapılan bir deneyde; farelere 40 gün boyunca 0.3 ml keten tohumu yağı verilerek, kanser yayılımının ve akciğer tümörlerinin büyümesinin önlendiği bulunmuştur. Yine başka bir çalışmada, keten tohumu yağının sıçanlarda kolon kanseri oluşumunu engellediği gösterilerek meme kanseri hücrelerinin de büyümesini azalttığı belirlenmiştir.
Kalp sağlığına faydalıdır: Çeşitli çalışmalar keten tohumu yağının kalp sağlığına yararlı olabileceğini bulmuştur. 59 denek üzerinde yapılan bir çalışmada, keten tohumu yağının omega-6 yağ asitlerinde yüksek bir yağ türü olan aspir yağıyla olan etkileri karşılaştırılmıştır. Çalışma 12 hafta boyunca sürmüş; deneklere bir çorba kaşığı (15 ml) keten tohumu yağı takviyesinin, aspir yağıyla takviyesinden çok daha düşük kan basıncı seviyelerine yol açtığı gözlemlenmiştir. Çok sayıda çalışma, omega-3 yağ asitlerinin kalp sağlığını iyileştirdiğini, düşük tansiyona faydaları olduğunu göstermiştir.
Kabızlık ve ishal tedavisine yardımcı olabilir: Keten tohumu yağı hem kabızlık hem de ishali tedavi etmede etkili olabilir. Yapılan bir çalışmada, kabızlık problemi çeken 50 hastaya keten tohumu yağı, zeytinyağı veya mineral yağ verilmiştir. Dört hafta sonra keten tohumu yağı, bağırsak hareketlerinin sıklığını ve dışkı kıvamını artırmıştır. Ayrıca, hem zeytinyağı hem de mineral yağ kadar etkili bulunmuştur.
Cilt sağlığına faydalıdır: Keten tohumu yağı da cilt sağlığını geliştirmeye yardımcıdır. Ciltte pürüzsüzlük sağlayarak; sivilce ve egzama vakalarında iltihaplı cilt bölgelerini iyileştirebilir. Ayrıca güneş yanıklarına da iyi gelmektedir.
Saç bakımında faydalıdır: Keten tohumu yağı kırılgan saçları ve tırnakları tedavi edebilir. Keten tohumu ayrıca, egzamanın neden olduğu tahriş edici kafa derisine karşı da etkilidir.
Keten tohumu ve yağı nasıl kullanılır?
Eğer yeni kullanmaya başlayacaksanız, salata sosunuza bir miktar ekleyerek ilk adımı atabilirsiniz. Yüksek pişme noktasına sahip olmadığından ve yüksek ısıya maruz kaldığında zararlı bileşikler oluşturabileceğinden, keten tohumu yağı yemek pişirmek için kullanılmamalıdır.
Gıdada kullanılmaya ek olarak cilt sağlığı ve cildin nemini arttırmak için cilde keten tohumu yağı uygulanabilir. Alternatif olarak, saçın sağlıklı bir şekilde uzamasını ve parlamasını desteklemek için, saç maskesi olarak keten tohumu yağı kullanabilirsiniz.
Keten tohumu yağı nasıl alınır ve saklanır?
Donuk renkten veya tozdan kaçının; bozulmuş keten tohumu yağları oksitlendiğinde biraz kokar. Öğütülmüş veya ezilmiş tohumlar bütün bunlardan çok daha hızlı bozulur. Keten tohumu veya keten tohumu yağı, ışığı içermeyen küçük kaplarda saklanmalıdır; renkli cam veya metal uygundur.
Keten tohumu kolay bozulduğu için küçük miktarda alın. Serin ve karanlık bir yerde saklayın. Keten tohumu ve keten yağı çok nadir bulunur ve çok çabuk bozulabilir. Bu nedenle az miktarda alınması tavsiyedir.
Keten tohumu tüketme konusunda dikkatli olmalısınız. Keten tohumu eğer doğru çiğnenmezse vücudunuza herhangi bir yarar sağlamaz. Birçok insanın tüketmeden önce emmesi veya toz haline getirmesinin en büyük nedeni de budur.
Keten tohumu tarifleri
Muhteşem lezzetler yaratmak için artık iki kez düşünmek zorunda değilsiniz. Çorba veya salata… Sadece bir kaşık ekleyerek sağlıklı ve muhteşem lezzetler yaratabilirsiniz. Yemeklere ilk kez koyacaksanız biraz zorlanabilirsiniz, biz de bunu düşünerek başlamanız için en basit ve hızlı tarifleri yazdık.
Keten tohumlu smoothie
Malzemeler:
- 2 yemek kaşığı keten tohumu
- 1 bardak soya sütü
- 1 bardak kabaca doğranmış çilek
- 1/2 bardak kabaca doğranmış muz
- 2 tatlı kaşığı bal
- Üzeri için: 2 çilek ve 2 muz dilimleri
Yapılışı:
- Soya sütü içinde çilek, muz, keten tohumu ve bal ekleyin, karışımı pürüzsüz ve köpüklü olana kadar karıştırın.
- Hazırladığınız karışımı bardağa dökün.
- Çilek ve muz dilimi ile süsleyerek, soğuk bir şekilde servis yapın.
Keten tohumlu bisküvi
Malzemeler:
- 1 çay bardağı keten tohumu
- 1 su bardağı ılık su
- 1 adet muz
- 1 tatlı kaşığı tarçın
- 1 yemek kaşığı ceviz içi
- 1 yemek kaşığı kuru üzüm
- 1 çay bardağı yulaf ezmesi
- 1 tatlı kaşığı chia tohumu
- İsteğe göre 1 tatlı kaşığı keçiboynuzu pekmezi
Yapılışı:
- Keten tohumu, yulaf ezmesi ve chia tohumunu derin bir kaba alıp karıştırın.
- Üzerine bir su bardağı ılık ve bir tatlı kaşığı tarçını ekleyip iyice karıştırın.
- Keten tohumlu karışımı buzdolabına alıp sabaha kadar bekletin.
- Karışımı dolaptan çıkarıp oda sıcaklığına gelene kadar bekletin.
- Muzun kabuğunu soyup çatalla ezin, ceviz ve kuru üzümle birlikte keten tohumuna ekleyin.
- Elde ettiğiniz karışımı yağlı kağıt serilmiş fırın tepsisine dökün.
- Hamurun üzerini kaşıkla düzeltin.
- Önceden ısıtılmış 150 derece fırında (evet, düşük ısıda olmalıdır) yaklaşık 30 dakika pişirin.
- Keten tohumu bisküvi piştikten sonra fırından çıkarıp ılınana kadar bekletin.
- Kare şeklinde dilimleyin. Çay, kahve veya sütün yanında afiyetle yiyin.
Not: Eğer bisküvi kaşıktan düşmeyecek kadar koyu kıvamlı olursa, su veya süt ilave edip kıvamını hafifletebilirsiniz.
Kaynaklar:
healthline
organicfacts
FOODNDTV
BBChealth
diyetebaşlıyorum
