Arkadaş gruplarımızda konuşurken konu öyle bir yere geldi ki, bisikletten düştükten sonra yapılacakları bilmeyen birçok kişi olduğunu ve bu sebeple gerek antrenmanda gerekse yarışta hem bisiklete zarar veren hareketler yaptığımızın hem de fazlasıyla zaman kaybı yaşadığımızın farkına vardım. Bu yazıyı bu sebeple yazma ihtiyacı duydum. Kısaca bisiklet ile düşünce veya kaza yapınca yapılacakların check list‘ini kendimce sizlerle paylaşacağım.
Öncelikle kimse düşmez veya kaza yapmaz inşallah. Ama maalesef binlerce kilometre yapınca bir şekilde risk oranımızı arttırıyoruz. Bazen o kadar enteresan şekilde düşüyoruz ki; düz yolda giderken sebepsiz yere ıslak bir alandan geçerken pat diye kendimizi yerde bulabiliyoruz. Bir gün böyle bir düşme yaşadıktan sonra paylaşımım şu şekilde olmuştu ve nasıl aklıma bunlar geldi diye gülmüştük:
“Bisikletten düşünce ilk yaptığım şey hemen düşüş pozisyonumu analiz edip minimum hasarı almak ve üzerine daha yerde kayarken kafayı bisiklete uzatıp acaba o ne yapıyor diye, yola fırladı mı? diye bakmak. Üzerine yerden atik bir şekilde fırlayıp hemen bisikleti yerden kaldırmak. Sonra ön ve arka jantları-frenleri kontrol etmek, zinciri takıp pedalı elle 2-3 tur çevirip sağlam mı diye bakmak. En son acıyan yerlerime hızlıca göz atıp hasar kontrolü yapıp sanki hiçbir şey olmamış gibi bisiklete binip devam etmek. Giderken de Tour de France bisikletçisi gibi yarışı bırakmamanın azmi ve gururu ile gülümsemek. Deli miyim neyim?”
İşte aynen bu cümleler çıkmış olayın sıcaklığı ile ağzımdan. Ama yazdığımda da farkına vardım ki bu bende bir refleks olmuş. Düşünce yapacaklarımı önceden planlamadan yapmışım. Ama sıralama olarak önceliği kendime vermem gerektiğini çok iyi biliyorum. Şimdi o zaman kısa bir check list yapalım bu sıra ile alakalı. Bu liste daha çok ufak tefek düşmeler için yazdığım bir liste olacak. Diğer türlü ciddi kazalarda hiç yerimizden kımıldamadan yardım bekleyip mutlaka hastaneye gidelim lütfen!
Olası bisiklet kazalarında yapmanız gerekenler
- Bisikletten düştün ve yerdesin, ilk yapacağın iş kımıldamadan vücudunu dinlemek. Tabii eğer çok sert düşmediğini düşünüyorsan, mutlaka arabanın geçmeyeceği sakin bir yere geçmeyi unutma.
- Ardından eklemlerini tek tek kontrol et ve vücudundaki sıyrıklara göz at.
- Kanaman varsa; derin mi değil mi bak, su ile temizlemeye ve yaranın ağırlığına karar vermeye çalış. Eğer müdahale lazımsa hemen hastahaneye git.
- Baktın vücudunda seni gitmeye engelleyecek bir şey yok, o zaman bisikletini yerden kaldırma vakti. Bisikleti yerden kaldırıp önce zinciri kontrol et. Çıkmışsa sakince tak.
- Büyük ihtimalle vitesler karışmış olacaktır. O yüzden onu kontrol et ve vitesi doğru yere oturt.
- Elinle ön ve arka jantı çevir, yerinden kaymış mı bak, fren papuçları sürtüyor mu kontrol et. Eğer sıkıntı varsa hemen düzelt.
- Genelde düşme sağ tarafa olursa arka aktarıcıda yamulma olabilir, vitesi en büyük rubleye alarak, arka aktarıcının janta değip değmediğini kontrol et. Zaten vites geçişlerinde sorun yoksa kulakçıkta yamulmamış demektir.
- Elinle pedalı 2-3 tur çevirerek yürüyen aksamda bir sıkıntı var mı bak.
- Elciklere bak; genelde düşme anlarında yere ilk temas eden o olur ve yamulur. Çok absürt bir yamulma var ise elinle düzeltebilirsin.
Genel olarak bu check list yeterli olacaktır. Bunlardan 1-2’sini atlarsanız belki de 90 km’lik bir yarışın 75 km’sini lastik fren papucuna sürterek gider ve farkına varmayabilirsiniz. Ufak bir kaza size Triatlon veya Ironman yarışlarında 2-3 dakika kaybettirir ama siz frenleri kontrol etmeden 20 sn kazanma adına hemen bisiklete atlarsanız 15-20 dakikanıza mal olabilir. Bisiklete binip antrenmanda veya yarışta devam edebilirsiniz ama en yakınınızdaki bisikletçiye uğrayarak mutlaka bir göz attırın bisikletinize.
Dediğim gibi bu ufak tefek düşme kalkmalarda başınıza gelebilecekleri kontrol etmeniz için bir sıralama. Eğer ki düşüşünüz şiddetli ise lütfen en yakın hastaneye ulaştırılmayı bekleyin.
Kimsenin başına böyle bir kaza gelmemesini umut ederek hepinize sağlıklı sürüşler diliyorum.
İlgili yazı: Triatlona başlarken size en uygun bisikleti almanın incelikleri