Süpermarketin çıkışında çocuğunuzla birlikte bekliyorsunuz ve birden çocuğunuz bir başka ufaklığı işaret edip yüksek bir sesle “Anne, o çocuk neden esmer?” diye soruyor. Etraftakilerin bakışları altında sizin hakkınızda neler düşündüklerini ve çocuğunuza ne yanıt vermeniz gerektiğini düşünüyorsunuz. Acaba hangisi daha rahatsız edici? Çocuğunuz neden böyle bir şey sordu ki? Yoksa şimdiden önyargılara kapılmış bir çocuk mu yetiştiriyorsunuz?
Oysa okul çağına gelmemiş çocuklarda önyargılar henüz oluşmamıştır. Onlar sadece insanların dış görünüşlerindeki farklılıkların farkına varıp, doğal bir merak duygusuyla sorgulamaya başlarlar.
Yine de çocuğunuzun yaşı, ona hoşgörü ve diğer pozitif değerleri aşılamak için size engel değil. Aksine, okul çağına gelmemiş bir çocuk, dünyaya karşı algısı daha açık olacağı için farklılıklar sayesinde dünyanın çok daha zengin bir yer olduğunu kolayca kavrayabilir. Üstelik siz bu konuda aktif davranmazsanız, çocuğunuz çevreden ve medyadan edindiği önyargıları kabul edebilir.
İlgili yazı: Çocuğunuzu daha iyi yetiştirmenin 7 basit yolu
Hemen endişeye kapılmayın. Çocuklar, sizlerin başkalarıyla aranızdaki etkileşimleri gözlemleyerek öğrenir. Eğer siz çevrenizdekilere saygılıysanız, çocuğunuz da sizi takip edecektir. Bu yüzden toplumdaki kalıplaşmış düşüncelerle ilgili görüşlerinizle yüzleşip, önce kendi düşüncelerinizi gözden geçirmeniz gerekiyor.
Örneğin bir yakınınız çocuğunuzun önünde etnik veya ırksal temelli bir şaka yaptığında, hemen tepkinizi gösterebilirsiniz. “Bu sözlerin beni rahatsız ediyor, bu kelimeyi lütfen tekrar kullanma” gibi cümleler kullanabilirsiniz. Çocuğunuz da sizin bu tepkinizi gözlemleyerek bu cümlelerin nasıl kullanıldığını öğrenecek ve önyargılara karşı çıkmaya başlayacaktır. Eğer hiçbir şey söylemezseniz, çocuğunuz da yapılan şakayla aynı fikirde olduğunuzu düşünebilir.
Bunun yanı sıra çocuğunuzun farklı kültürlere açık olmasını sağlayın. Çocuğunuzun kurduğu arkadaşlıkların bu konuda çok büyük yardımı dokunabilir. Çocuğunuzu farklı kültürden çocukların bir araya geldiği yaz kamplarına veya benzeri aktivitelere gönderebilirsiniz. Veya ona farklı kültürlerden karakterlerin yer aldığı kitaplar okuyabilirsiniz.
İlgili yazı: Çocukları aşağılamak ve utandırmak psikolojilerini olumsuz etkiliyor
Öte yandan çocuğunuzun bazı şeyleri içselleştirmesini sağlayabilirsiniz. Örneğin çocuğunuz düşüncesizce bir çıkış yaptığında, arkadaşları ona kötü davrandığı zaman kendisini nasıl hissettiğini sorabilirsiniz. Ona, kendisinden farklı olanlara karşı saygılı davranması gerektiğini anlatabilirsiniz.
Bu adımları izleyerek, daha hoşgörülü bir çocuk yetiştirebilir ve gelecek nesiller için daha yaşanılası bir dünya bırakabilirsiniz.
Kaynak:
Psychology Today
