Spor yapmak sağlıklı bir yaşamın ömür için hayatın her döneminde sıkı sıkıya sarılmak gereken bir alışkanlık olsa da spor aynı zamanda, kilo kaybetmek ve ideal kiloyu koruma konusunda da en önemli yardımcıdır. Tabii kilo kaybetmenin sadece tartıda görülen rakamların azalması olmadığını unutmamak gerekiyor. Kilo kaybederken öncelikle vücuttaki yağ oranının düşmesini hedeflemek, kas kütlesini artırmak ve ideal vücut kitle indeks değerlerinin arasında kalmak gibi hedefleriniz olmalı. Bu hedeflere en sağlıklı ve doğal şekilde ulaşmanın yolu da, kardiyovasküler egzersizler gibi kilo verdiren egzersizleri doğru uygulamaktan geçer.
İçindekiler
Vücuttaki yağ oranı neyi ifade eder?
İnsan vücudu, kemik, kas, su, yağ ve çeşitli yumuşak dokuların bileşiminden oluşur. Ve vücuttaki yağ oranının kalması gereken sağlıklı bir aralık söz konusudur. Yaş, cinsiyet, aktivite durumu gibi faktörlerin etkilediği bu aralığı tahmini olarak aşağıdaki tabloda görebilirsiniz:
Tanım Kadın Erkek
Esansiyel yağ 10–12% 2-4%
Atletler 14–20% 6–13%
Yüksek kondisyon 21–24% 14–17%
Kabul edilebilir 25–31% 18–26%
Fazla kilolu 32-41% 27-37%
Obez 42%+ 38%+
Kişinin vücudunda hayatını idame ettirebilmesi için gereken yağlara, esansiyel yağlar adı verilir. Esansiyel yağ oranının belirtilen aralığın altına düşmesi, kişi için hayati tehlike arz eder. “Yağ oranımı ne kadar düşürmeliyim?” sorusunun cevabı ise yukarıdaki tablodaki etken faktörlere göre değişkenlik gösterir.
Kilo verdiren egzersizler nelerdir?
Kilo verdiren egzersizlerin ortak özelliği, vücutta depolanan yağ kütlesini hızlı bir şekilde enerjiye çevirmesi ve mevcut kas kütlesini arttırarak bazal metabolizma hızını artırmasıdır. Bu egzersiz programlarına en güzel örnek de hiç kuşkusuz koşu, tempolu yürüyüş, yüzme, zumba ve outdoor sporlar gibi pek çok dalı kapsayan kardiyovasküler egzersizlerdir. (Kardiyovasküler egzersizlerin önemini ele alan makalemizi mutlaka okumalısınız.)
Vücutta depolanan yağ kütlesini daha hızlı yakan bir diğer egzersiz türü de interval egzersizlerdir. Interval egzersizler, kişinin egzersiz boyunca dinlenik nabız bölgesi ile aerobik nabız bölgesi arasında, kademeli olarak dolaştığı egzersizlere verilen genel addır. Örneğin 5 dakika boyunca normal tempoda yürüyüş yapmanın ardından, 3 dakika sprint temposunda koşmak ve ardından 2 dakika boyunca normal tempoda koşuya geçmek interval egzersize iyi bir örnektir. Son yıllarda ülkemizde de son derece popüler olan interval egzersizler Tabata Protokolü, HIIT ve P90x de hızla yağ yakarak etkili biçimde kilo vermenizi sağlayabilir.
Kilo verdiren egzersizler sadece nabız arttıran kardiyovasküler odaklı egzersizlerle sınırlı değildir. Ağırlık kaldırmanın da yağ kaybedip kilo vermeye yardımcı olduğu da bilimsel olarak kanıtlanmış bir bilgidir. Bu bilginin temelinde, ağırlık kaldırmanın vücutta bulunan mevcut kas kütlesinin sert şekilde efor harcaması ve enerji olarak vücuttaki yağları kullanması yatar. Yani ne kadar kaslı olursanız, yağ oranınız da o kadar düşecek demektir.
Görsel kaynak: news.softpedia.com
Kilo vermeyi kolaylaştıran püf noktaları
Elbette sadece koşarak ya da ağırlık kaldırarak istediğiniz kiloya gelmek biraz zordur. Sağlıklı bir şekilde kilo vermek için aşağıda sıraladığımız maddeleri bütünsel olarak uygulamalısınız ki, kilo kaybınız kalıcı ve sağlıklı olsun:
- Beslenmenize dikkat edin
Tüm fitness uzmanlarının ağız birliği ettiği bir konu vardır: “İyi bir vücut önce mutfakta inşa edilir.” Bu söz size hemen düşük yağlı ve düşük kalorili diyetleri çağrıştırmasın! Üzerinde diyet ibaresi bulunan ürünlerden ziyade, doğal içeriklerle beslenmek vücudunuzun gerekeni yapmasını sağlayacaktır. Sebze ve süt ürünleriyle dengelenmiş protein odaklı bir beslenme düzeni, kısa süredi kas kütlenizi arttırarak yağ oranınızın düşmesine yardımcı olacaktır. Şeker, işlenmiş gıdalar, kötü yağlar (Ayçiçek, mısır özü, margarinler) ve tuz tüketimi aşırı kilonun en büyük sebepleri arasında gelir. Zaten dengeli beslendiğinizi düşünüyorsanız, porsiyon miktarınızı küçülterek
- Kardiyovasküler egzersizlerle güç egzersizlerini doğru kombinleyin
Sürekli kardiyovasküler egzersizler yapmak ya da sadece ağırlık çalışmaktansa, bu iki farklı egzersiz türünü kombinleyerek çok daha sonuçlar alabilirsiniz. Ayrıca haftalık antrenman rutininize pilates ve yoga gibi esneme odaklı sporlar eklemeniz hem kaslarınızın daha biçimli olmasına hem de sakatlıklardan korunmanıza yardımcı olur.
- Vücudunuzu dinlendirin
Haftanın her günü spor yapmak uzun vadede kilo verme konusunda tökezlemenize yol açabilir. Her hafta en az 1-2 günü dinlenme günü ilan edin ki, kaslarınız bu günlerde sağlıkla gelişebilsin.
- Stresten uzak kalın
Kilo vermeye başlamak da pek çok şey gibi mental yeterlilikle başlar. Bu emek isteyen maratonda strese girmek yerine emeklerinizin karşılığını er geç alacağınıza odaklanın.
- Uyku kalitenizi önemseyin
Yetersiz ya da gereğinden fazla uyku metabolik faaliyetlerin en büyük düşmanıdır. Hormonal sistemin görevini layıkıyla yapamamasına yol açan uyku bozuklukları, ödemlenmeye ve kontrolsüz iştah artışına da neden olabilir. Bu yüzden saat 23:00 gibi, 8 saat sürecek uykunuza yatmış olmasınız.
İlginizi çekebilecek diğer içerikler:
Doğada spor: Doğal malzemelerle functional training
Diyet yapmadan kilo vermek için 6 mükemmel strateji
Kilonuzu kontrol etmenize yardımcı olacak 12 yöntem