Bizim coğrafyamızda bu ilkeler dilimizde dolaşıp durur. Zaman zaman “Zıt kutuplar birbirini çeker.” deriz zaman zaman da “Çivi çiviyi söker”. Gerçekten de öyledir, farklı deneyimi olan var mı bilmiyorum?
Ayurveda, tüm elementlerin 20 nitelik (Sankrist dilinde nitelik; guna demek ve buradan sonra guna olarak bahsedeceğiz) olduğunu söyler ve bunları kendisi içinde gruplandırır;
- Grup: ağır, yavaş, soğuk, yağlı, kaygan, yoğun, yumuşak, durağan, ince ve bulanık.
- Grup: hafif, keskin / hızlı, sıcak, kuru, pürüzlü, sıvı, sert, devirgen / akışkan, kaba/kalın, net
Her grup kendi içinde benzer gunalar, karşı gruptakiler de zıt gunalar içerir. Kendimizi doğayla dengelemek, gunalara eşit olarak sahip olmakla mümkündür. Bunun için Ayurveda, Benzerlikler ve Zıtlıklar Prensibi’ni merkezine almıştır.
Zıtlıklar ve Benzerlikler Prensibi, bu 20 niteliğin birbiriyle ilişkisine dayanır. Eğer 1. gruptaki gunalara sahipsek ve dışarıdan direkt veya dolaylı yollarla bu grup gunalardan alırsak, 1. grup niteliklerimiz yükselir ve güçlenir. Ama 2. gruptaki özelliklerimiz düştüğü için, kendimizi dengede ve iyi hissetmemiz gittikçe zorlaşır. Ateşi su ile söndürmek, kalın bir şeyi inceltmek için akışkan sıvılar kullanmamız gibi…
Hepimiz hayatımızın içinde bu temel prensibi kullanıyoruz; yazın serinletici meyveler (karpuz, kavun) yiyoruz, kışın ise salep içiyoruz. Kar yağarken fırından yeni çıkmış kestaneye bayılıyoruz. Kışın kestaneyi daha fazla tüketmemiz bir tesadüf değil. Tam ihtiyacımız olan gunalara yani; yağlı, yoğun ve lifli besin niteliklerine sahip. Yazın ise soğuk, kaygan ve yumuşak besinlere ihtiyaç duyuyoruz. Bu nedenle öğle sıcağında güzel bir dondurma kendinizi daha fazla iyi hissetmenizi sağlayabiliyor.
Peki tam tersini yaparsak ne olur?
Üşüyorsak ve üzerine dondurma yiyorsak sadece hasta oluruz gibi basit bir cevabı yok. Kendi bedeniniz içinde bozulan dengeler farklı tepkiler verebilir. Bu tepkiler sadece fizyolojik değil, ruhsal da olabilir. Ancak sürekli tek gruptaki gunalarla yaşayan kişinin, uzun dönemde iyi olma hali zayıflayacaktır. Unutmayalım ki, iyi olma hali bütünseldir; fiziksel ve ruhsal sağlık halidir (Fizyolojik ve ruhsal sağlığınızın nasıl cevap vereceği -haftaya anlatacağımız- Ayurvedik beden tipinizle ilgilidir).
Özellikle 4 mevsimi yaşayan ülkemizde bu temel prensipleri kendimizi dinleyerek, bedenimiz üzerindeki farkındalıkları arttırarak sağlayabiliriz. Bunun için hayatımızda sevdiğimiz, sevmediğimiz her şeyi tekrar gözden geçirelim. İyi olma halimizi tekrar düşünelim. Yılbaşı listeleri hazırlanırken belki listenin bir satırına bu temel prensibi ekler ve hayatınıza bir de bu açıdan bakmak istersiniz.
Haftaya elementleri ve temel prensibi merkezine alan beden tiplerinden, yani, Vata, Pitta, Kapha’dan bahsedeceğiz. Beden tiplerini yazmadan önce kendi beden tipinizi öğrenmek isterseniz; www.ayurvedabedenterapi.com adresinden beden tipi testini yapabilirsiniz. O zamana kadar dengede ve mutlu kalın.
İlginizi çekebilir: Ayurveda nedir? Sağlıklı bir yaşamın anahtarı mıdır?
