Sağlıklı ve dengeli beslenmek, mevsiminde yetişen gıdaları tüketmek bağışıklık sistemimizin en önemli destekçilerinden. İhtiyaç duyduğumuz tüm besin öğeleri, mevsiminde tükettiğimiz sebzelerde ve meyvelerde, kışın vazgeçilmezi bitki çaylarında, yılın her mevsimi tüketebileceğimiz kuruyemişlerde ve bakliyatlarda mevcut.
Haftanın teması olan mevsimsel beslenme ve bağışıklık sistemi ilişkisi üzerinden bu hafta diyetisyen yazarlarımızdan Ayşe Tuğba Şengel, Gamze Altınay, Hande Acarel, Müge Bozok ve Selin Şahin ile keyifli röportajlar gerçekleştirdik. Diyetisyen Selin Şahin’in röportajını aşağıda bulabilir, yazının sonundan diğer yazarlarımızın röportajlarına ulaşabilirsiniz.
1. Bağışıklığı güçlendirmenin beslenme alışkanlıklarıyla doğrudan bağlantılı olduğunu biliyoruz. Kış aylarında bağışıklığı güçlendirmek için tüketilmesi gereken besinler hangileri?
- Ev yapımı yoğurt, salça, turşu, kefir, tarhana
- Organik tavuk suyuna ve et suyuna çorbalar
- Vişne, kızılcık, ayva komposto
- Soğan, sarımsak
- Soğuk sıkım zeytinyağı
- Kuşburnu, hibikus çayı, ıhlamur çayı, zencefil çayı, ekinezya çayı, kış çayı, shoot
- Doğal bal
- Doğal kekik suyu
- Doğal elma sirkesi
- Taze nane, karanfil, karabiber, pul biber, zencefil, zerdeçal
- Nar, greyfurt, kivi, portakal, mandalina(doğal)
- Çiğ yağlı tohumlar
- Omega-3 değeri yüksek balıklar
- Tahin–pekmez
- Yumurta
2. Saydığınız tüm bu besinler bağışıklık sistemimizi nasıl destekliyor?
Bağışıklık sistemi vücudu hastalıklara karşı koruyan, patojen (bakteri, virüs vb.) ve tümör hücrelerini tanıyıp onları yok eden işleyişlerin tümüdür. Bağışıklık sisteminin desteklenmesi ve güçlendirilmesi, hastalıklara karşı direnç kazanmak ve soğuk algınlığı, grip ve kanserden etkilenme olasılığını azaltmak için en önemli noktadır. İnsan vücudu bakterilere, virüslere ve diğer yabancı maddelere karşı pek çok farklı mekanizma ile koruma sağlar. Bu koruma fiziksel bariyerleri, kan ve dokulardaki fagositik hücreleri ve kan kaynaklı çeşitli molekülleri içerir. Beslenme ve bağışıklık arasında oldukça karmaşık ve güçlü bir ilişki bulunmaktadır. Epidemiyolojik ve deneysel çalışmalar beslenme, bağışıklık sistemi ve enfeksiyon üçgeninde diyetin önemine işaret etmektedir. Yapılan doğru beslenme müdahaleleri hem makro hem de mikro besin öğeleri alımı ile immün sistemi iyileştirmede etkili olacaktır.
İmmün sistem aktif kalabilmek ve devamlı olarak görevini sürdürebilmek için çeşitli mikro besin öğelerine gereksinim duymaktadır. Özellikle A vitamini, C vitamini, D vitamini, E vitamini, B2 vitamini, B6 vitamini ve B12 vitamini, folik asit, demir, selenyum, çinko ve glutamin, arginin, taurin ve kükürt içeren amino asitler gibi çeşitli amino asitlerin immünomodülatör (bağışıklık sistemini düzenleyici) etkisi bulunmaktadır .
3. Bağışıklığı destekleyen, ‘her mutfakta mutlaka bulunması gerek’ dediğiniz, kendi mutfağınızın da olmazsa olmazı:
- 3 Meyve: Nar, kivi, vişne, kızılcık.
- 3 Sebze: Soğan, sarımsak, brokoli.
- 3 Baharat: Kekik, karabiber, zerdeçal, pul biber.
- 3 Bitki çayı: Ekinezya, hibiskus, kış çayı.
- 3 Kuruyemiş: Çiğ badem, Brezilya cevizi, ceviz.
4. Bağışıklık güçlendirici, pratik bir tarifiniz var mı?
Şifa Dolu Sağlık Küpü Formül (Shoot)
Malzemeler:
4 su bardağı su(filtre-klorsuz olmalı)
1/4 su bardağı doğal elma sirkesi
1/4 su bardağı doğal bal
1 tatlı kaşığı toz zencefil
1 tatlı kaşığı toz zerdeçal
1/4 çay kaşığı toz kırmızı biber
1/2 tatlı kaşığı çekilmiş kırmızı üzüm çekirdeği
Suyu bir tencerede orta ateşte kaynanaya kadar ısıtın. Kaynamaya başlayınca hemen ocaktan alın. Sonra balı suya katın ve eriyene kadar karıştırın. Bir cam sürahiye boşaltın karışımı. Sonra diğer malzemeleri içine katın. Tamamen çözünene kadar karıştırın. Karışımı buzdolabında saklayın. Sabahları aç karnına yarım çay bardağı içebilirsiniz. Bu tarif;
– Karın bölgesindeki asitlenmeye bağlı inatçı yağların yıkılmasına destek olur.
– Midevi, antienflamatuvar, antioksidan olmasının yanı sıra mikrop, mantar, virüs öldürücüdür.
️- Bağışıklık sistemini destekler.
️- Artrit gibi yangılı hastalıklarda yangı ve ağrıyı azaltır.
– Sitotoksikdir.
️- Lipid düşürücü ve karaciğeri koruyucudur.
️- Kan şekerini dengeler.
️- Yağ yakmaya destek olur.
– Prebiyotiktir.
️- Sindirim sistemini düzenlemeye yardımcı olur.
️- Güne zinde başlamanızı sağlar.
Mide hassasiyeti, reflü, gastrit veya içeriğindeki malzemelere alerjisi olan, hamile veya emzikli bireylerin tüketmesini önermem. İlaç kullanan bireyler kullandığınız ilacın karışımdakilerle etkileşime geçiyorsa tüketmeyin.
5. Okuyucularımıza bağışıklık sistemlerini güçlendirmeleri için vereceğiniz son öneri ne olurdu?
- Stresten uzak durun. Stres, bağışıklık sisteminin baş düşmanlarındandır. Kronik stres vücudunuzu, bağışıklık sistemini baskı altına alan stres hormonlarına maruz bırakmaktadır.
- Bol bol gülümseyin.
- Bol bol güneş ışınlarından yararlanın.
- Su tüketimine dikkat edin. Yeterli miktarda tüketmeye çalışın.
- Uyku çok önemli bir faktör, 23:00-23:30 sıralarında uyumaya çalışın.
- Glutatyon ve ozon terapi.
- Magnezyum, C vitamini, spirulina, omega-3, Çinko, B12, probiyotik, D vitamini takviyeleri (doktorunuza danışarak tüketin).
- Sauna.
- Ter atmak(ama sonrasında hemen duş almalısınız ter üzerinizde kurumamalı).
Diyetisyen Selin Şahin‘in tüm yazılarına buradan ulaşabilir, daha fazlası için Instagram hesabını takip edebilirsiniz.
Diğer röportajlar için:
- Diyetisyen Ayşe Tuğba Şengel’den bağışıklık destekleyici beslenme önerileri
- Diyetisyen Gamze Altınay’dan bağışıklık destekleyici beslenme önerileri
- Diyetisyen Hande Acarel’den bağışıklık destekleyici beslenme önerileri
- Diyetisyen Müge Bozok’tan bağışıklık destekleyici beslenme önerileri
