Okul fobisi; çocuğun okula gitmeyi yoğun bir şekilde reddetmesi, kendisini gergin ve huzursuz hissetmesidir. Okul fobisi çocuklarda bedensel olarak da gözlenir. Çocuk karın ağrısından, baş ağrısından yakınabilir, ileri durumlarda öfke nöbetleri, ağlama ve saldırganlık da gözlenir.
Okul fobisi neden olur?
Okul fobisinin ortaya çıkmasının tek bir nedeni yoktur. Çocuğun aile yapısı ve yaklaşımı, çocuğun kendi kişiliği ve okulun yapısı bu fobinin ortaya çıkmasının sebeplerinden olabilir.
- Anne-çocuk ilişkisinin bağımlılık düzeyinde olması durumunda; okul, çocuk tarafından araya giren kurum olarak algılanır. Bu durumda da çocuk okula gitmeye ciddi bir direnç gösterir. Bu direnç esnasında da yoğun bir kaygı duyar.
- Anne ya da babanın kaygılı olması. Pek çok anne baba okula yeni başlayan çocuğu ile ilgili endişe duyar. ‘Oraya alışabilecek mi?’, ‘Rahat edecek mi?’, ’Mutlu olacak mı?’ diye düşünürken kendi kaygılarını farkında olmadan çocuğa yansıtabilirler. Bir çocuk annesini kaygılı görme durumunda ‘’Annemi kaygılandıran şey benim için çok korkunç olmalı’’ mesajını alır.
- Çocuğa hiç sınır koyulmamış, kuralların öğretilmemiş ve hayır denmemiş olması durumunda çocuk için okul ürkütücü olur. Çocuğun karşılaştığı ilk otorite figürü okuldaki öğretmen ise oraya gitmek istemeyecektir.
- Öğretmenin olumsuz tavrı (katı ve empati kuramayan) ve sınıf arkadaşlarının alaycı olması durumunda da okul fobisi ortaya çıkar.
- Çocuk yeteneklerinin ve becerilerinin farkında değilse, hiç desteklenmemişse öz güven sorunu yaşar. Öz güven sorunu yaşayan çocuk sosyal ortamlarda uyum sağlamakta zorlanır. Bu nedenle de okuldan kaçınmak isteyebilir.
Okul fobisini yenmek için ne yapmalı?
- Çocuğa kulak verilmeli. Düşünceleri ve duyguları anlayışla dinlenmelidir. Bu sorunu birlikte aşacakları konusunda cesaretlendirilmedir. Çocuk bu duygusuyla başa çıkmaya çalışırken ailesinin yanında olduğunu hissetmelidir.
- Kademeli olarak okula alıştırma çalışılmalıdır. İlk birkaç gün okulda çocukla kalınabilir, sonrasında çıkışta karşılanabilir.
- Kararlılık gösterilmelidir. Her çocuk gibi kendisinin de okula gideceği konusunda net olunduğu anlatılmalıdır.
Okul fobisi evde geçmez! Okul fobisinin yenilmesi için çocuğun okula alışabilmesi adına gerekli çalışmalar yapılmalıdır. Okulla ve öğretmenlerle işbirliği kurulmalıdır. Okul fobisi tedavi edilmezse çocuk hem akademik hayatından geri kalır, hem de sosyal hayatına uyum sağlamakta güçlük çeker.
