Çay ağacı yağının faydası nedir? Nasıl kullanılır, ne işe yarar?

Saç, cilt ve tırnakları sağlıklı tutması çay ağacı yağının faydası olarak gösterilir. Elbette faydaları bunlarla da sınırlı değil. Tıpkı diğer doğal yağlar gibi bu bitkisel yağ çeşidi de belirtildiği şekilde kullanıldığında ucuz ve güvenlidir. Bilimsel olarak desteklenen faydaları ile birlikte çeşitli amaçlarla kullanılabilir. Peki çay ağacı nedir? Çay ağacı yağı ne işe yarar, çay ağacı yağı nasıl kullanılır? Merak ettiğiniz tüm sorular için okumaya devam edin.

Not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Her bireyin beslenme ihtiyaçları ve çeşitli besin gruplarına gösterdiği tolerans ve hassasiyet kendi metabolizma işleyişine göre farklılıklar gösterebilir. Olası risk durumlarına karşın sağlığınızı ilgilendiren her türlü konuda mutlaka uzman görüşüne başvurun.

Çay ağacı yağı nedir?

Çay ağacı yağı, aslen Avustralya’ya özgü küçük bir ağaç olan Melaleuca Alternifolia’nın yapraklarından elde edilir. Bu şifalı yağ, çok eski dönemlerde Aborijinler tarafından geleneksel bir ilaç olarak kullanılıyordu. Onlar yağı çıkarmak için çay ağacı yapraklarını ezer ve daha sonra da öksürük, soğuk algınlığı tedavisi için solur veya iyileşmek için doğrudan cilde uygularlardı.

Günümüzde ise çay ağacı yağı, yaygın olarak % 100 seyreltilmemiş veya “saf” bir yağ şeklinde bulunur. Cilt için formüle edilen ürünlerde % 5-50 aralığında seyreltilmiş formları da vardır. Çay ağacı yağı bazı bakterileri, virüsleri ve mantarları yok etmeye yarayan bir dizi bileşik içerir. Bu özellikleri onu bakteriyel cilt sorunlarını tedavi etmek, enfeksiyonu önlemek ve iyileşmeyi desteklemek için doğal bir çare haline getirir.

Çay ağacı yağının faydaları

Çay ağacı yağı yüzyıllardır bilinse de özellikle son yıllarda popülerliğini giderek artırıyor ve tamamlayıcı bir tedavi olarak neredeyse dünyanın her yerinde kullanılıyor. Onu genellikle kozmetikte, topikal ilaçlarda ve hijyen ürünlerinde görüyoruz. Çünkü antibakteriyel, antiinflamatuar, antiviral ve antifungal özelliklere sahip. Bu yönüyle sivilce, kontakt dermatit (egzama) gibi cilt sorunlarının önlenmesine yardımcı olabiliyor. Ancak asla yutulmaması gerekiyor.

Çay ağacı yağı nasıl kullanılır?

Çay ağacı yağı faydaları sebebiyle birçok farklı amaçla kullanılabilir. Bir yandan faydalarını açıklarken diğer yandan çay ağacı ne işe yarar, görelim.

El dezenfektanı olarak kullanılabilir

Çay ağacı yağı, ideal bir doğal el dezenfektanı. Araştırmalar E. coli , S. pneumoniae ve H. influenzae dahil olmak üzere çeşitli hastalıklara neden olan birkaç yaygın bakteri ve virüsü öldürebildiğini gösteriyor (1). Ayrıca el temizleyicilere çay ağacı yağı eklenmesinin E. coli’ye karşı korumayı artırdığını gösteren bilimsel araştırmalar da mevcut (2).

İşte çay ağacı yağı kullanarak nemlendiricili ve tamamen doğal el dezenfektanı yapmak için basit bir tarif:

• 1 su bardağı beyaz sirke
• 1 su bardağı temiz içme suyu
• 10-15 damla lavanta yağı

Yapılışı: Tüm malzemeleri karıştırın ve temiz bir sprey şişenin içine aktarın. Dezenfektanınız hazır! Her kullanımdan önce şişeyi çalkalamayı unutmayın.

Böcek kovucu etkisi bulunur

Çay ağacı yağı, özellikle yazın sinir bozan böcekleri, hatta sivrisinekleri kendinizden uzak tutmanıza yardımcı olabilir. Üstelik oldukça etkilidir. Çay ağacı yağı ve diğer doğal malzemelerle oldukça kolay bir şekilde kendi böcek kovucu spreyinizi hazırlayabilirsiniz.

Bunun için çay ağacı, lavanta ya da okaliptüs yağı kullanmayı deneyin. Bu üç yağ, sineklere karşı en etkili yağlardır. Tarifi hazırlarken önemli olan, bu güçlü yağları taşıyıcı bir yağ ile seyreltmek.

Her 30 ml’lik taşıyıcı yağ için -zeytinyağı gibi- istediğiniz bir uçucu yağdan 12 damla ekleyerek % 2’lik bir karışım hazırlayın. Karışımı sprey şişeye alın ve sinekleri / böcekleri uzak tutmak için bileklerinize, boynunuza ve diğer nabız noktalarına uygulayın.

Seyreltilmemiş uçucu yağları (lavanta ya da çay ağacı olsa bile), cilde doğrudan uygulamanın hassasiyete ve tahrişe neden olabileceğini unutmayın.

Doğal deodorant etkisiyle ter kokusunu kontrol altına alabilir

Çay ağacı yağının antibakteriyel etkileri, terlemeye bağlı koltuk altı kokusunu kontrol etmeye yardımcı olabilir. Terin kendisi normalde kötü kokulu değildir. Ancak ter bezlerinden gelen salgılar cildinizdeki bakterilerle karşılaştığında orta şiddetli bir koku ortaya çıkar. Koltuk altı bölgeniz, bu bezlerin büyük bir bölümünü içerir ve genellikle “vücut kokusu” olarak adlandırılan şeyden sorumludur. Çay ağacı yağının bakterilerle mücadele özellikleri, onu deodorant konusunda ideal bir doğal alternatif haline getirir.

Küçük kesikler için antiseptik görevi görür

Cildin yaralanmasıyla sonuçlanan kesik ve sıyrıklar, mikropların kan dolaşımına girmesini kolaylaştırır, bu da enfeksiyona neden olabilir. Çay ağacı yağı, açık yaralarda enfeksiyona neden olabilecek çeşitli bakterileri öldürerek küçük kesikleri ve sıyrıkları dezenfekte etmek için kullanılabilir. Bir kesiği veya sıyrığı dezenfekte etmek için sırasıyla şu adımları izleyin:

• Kesiği sade sabun ve suyla iyice temizleyin.
• Bir damla çay ağacı yağını bir çay kaşığı hindistan cevizi yağı ile seyreltin.
• Yaraya az miktarda uygulayın ve bir bandajla kapatın.
• Kabuk bağlayana kadar bu işlemi günde bir veya iki kez tekrarlayın.

Önemli Not: Elbette ciddi yaralanmalar için mutlaka doktorunuza başvurmalısınız.

Yaraların iyileşmesine yardımcı olur

Çay ağacı yağı, kesik ve sıyrıklarda enfeksiyonu önlemenin yanı sıra, yara iyileşmesini de destekleyebilir. Araştırmalar, çay ağacı yağının iltihabı azaltmaya yardımcı olduğunu ve iyileşme sürecine yardımcı olan beyaz kan hücrelerinin aktivitesini tetiklediğini göstermiştir (2). Bunun için her yeni pansuman uygulandığında, yara pansumanına birkaç damla çay ağacı yağı eklenebilir.

Sivilce ile mücadelede etki gösterir

Çay ağacı yağı, sivilcelere karşı güçlü bir silah olabilir. Sivilce miktarını ve genel şiddetini azaltmaya yardımcı olduğunu gösteren çeşitli bilimsel araştırmalar vardır. Bundandır ki çay ağacı yağı içeriğine sivilce kremlerinde sık sık rastlayabiliriz. Alternatif olarak, bir ölçek çay ağacı yağını dokuz ölçek suyla karıştırarak ve bu karışımı günde bir veya iki kez pamuk çubukla sadece sivilceli bölgelere uygulayabilirsiniz.

Tırnak mantarı ile mücadeleye yardımcı olur

Mantar, en yaygın tırnak enfeksiyonları arasında yer alır. Tehlikeli olmamasına rağmen görüntüsü gereği kişiye rahatsızlık verebilir. Bu sorunu tedavi edebilen ilaçlar olsa da bazı insanlar daha doğal bir yaklaşımı tercih etmek ister.

Araştırmalar, çay ağacı yağının tek başına veya diğer doğal ilaçlarla birlikte kullanıldığında tırnak mantarından kurtulmaya yardımcı olduğu göstermekte. Bu amaçla birkaç damla çay ağacı yağını tek başına veya eşit miktarda Hindistan cevizi yağıyla karıştırıp etkilenen bölgeye uygulayabilirsiniz. Mantarı diğer alanlara yaymamak için uyguladıktan hemen sonra ellerinizi yıkadığınızdan emin olun.

Doğal gargara olarak kullanılabilir

Çay ağacı yağı diş çürümesine ve ağız kokusuna neden olan mikroplarla savaşabilecek özelliklere sahiptir. Kendi kimyasal içermeyen gargaranızı yapmak için bir bardak ılık suya bir damla çay ağacı yağı ekleyin, iyice karıştırın ve ağzınızda 30 saniye kadar çalkalayın.

Önemli Not: Çay ağacı yağı, diğer gargaralar gibi kesinlikle yutulmamalıdır. Yutulması halinde toksik olabilir.

Saçların sağlığını ve güzelliğini destekler

Kepek veya saç derisinden düşen beyaz ölü deri parçaları tehlikeli değildir ancak can sıkıcı olabilir. Çay ağacı yağının kepek tedavisindeki etkinliği hakkında çok az yayınlanmış araştırma olmasına rağmen kontrollü bir çalışma faydalı olabileceğini öne sürüyor. Bu dört haftalık çalışmada, çay ağacı yağı içeren bir şampuan kullanan grup kepekte % 40 iyileşme gösterdi. Dahası, çay ağacı grubu kepek şiddeti, kaşıntı ve yağlılıkta da önemli gelişmeler bildirdi (3).

Kepeği azaltmak için saçınızı yıkarken bir parça şampuana, birkaç damla çay ağacı yağı eklemeyi deneyin.

Çok amaçlı temizleyici olarak kullanılabilir

Çay ağacı yağı, yüzeyleri sterilize eden harika bir temizleyicidir. Üstelik bunu aile üyelerinizin veya evcil hayvanlarınızın temas etmesini istemeyeceğiniz kimyasal izleri bırakmadan yapar. İşte tamamen doğal ve çok amaçlı bir temizleyici tarifi:

• 20 damla çay ağacı yağı, 3/4 bardak su ve 1/2 bardak elma sirkesini bir sprey şişesinde birleştirin.
• İyice karışana kadar çalkalayın.
• Doğrudan yüzeylere püskürtün ve kuru bir bezle silerek temizleyin.
• Her kullanımdan önce şişeyi salladığınızdan emin olun.

Çay ağacı yağı zararları ve çay ağacı yağı kullanırken dikkat edilmesi gerekenler

Araştırmalar, çay ağacı yağının genel olarak güvenli göründüğünü gösteriyor. Ancak kullanmadan önce dikkat etmeniz gereken bazı noktalar var.

• Çay ağacı yağı yutulduğunda zehirli olabileceği için kesinlikle yutulmamalıdır.
• Çay ağacı yağını ilk kez kullanacaksanız önce cildinizin küçük bir bölgesine bir veya iki damla damlatın ve herhangi bir reaksiyon olup olmadığını görmek için 24 saat bekleyin. Çay ağacı yağı kullanan bazı kişilerde egzama geliştiği görülmüştür.
• Benzer şekilde, hassas cilde sahip kişiler seyreltilmemiş çay ağacı yağı kullanırken tahriş yaşayabilir. Cildiniz hassassa, çay ağacı yağını eşit veya daha fazla miktarda zeytinyağı, Hindistan cevizi yağı veya badem yağı ile karıştırmak en iyisi.
• Son olarak, evcil hayvanlarda çay ağacı yağı kullanmak güvenli olmayabilir.

Not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Her bireyin beslenme ihtiyaçları ve çeşitli besin gruplarına gösterdiği tolerans ve hassasiyet kendi metabolizma işleyişine göre farklılıklar gösterebilir. Olası risk durumlarına karşın sağlığınızı ilgilendiren her türlü konuda mutlaka uzman görüşüne başvurun.

Kaynak: verywellhealth, healthline

İlginizi çekebilir: Lavanta yağı faydaları nelerdir? Ne işe yarar, nasıl kullanılır?