Hayat beklenmedik anlarla dolu; ister güzel bir sürpriz, ister öngörülemeyen bir engel olsun her zaman olumlu-olumsuz pek çok gelişmeyle karşılaşabiliyoruz. Güzel haberler, mutlu gelişmeler açısından beklenmedik olma durumu sorun yaratmasa da olumsuz bir şeyle karşılaştığımızda yaşadığımız stresi kontrol altına almak için ekstra çaba göstermemiz gerekiyor. Ama bunu ne kadar erken öğrenirsek o kadar iyi. Aynı durum, çocuklarımız için de geçerli. ‘Ağaç yaşken eğilir.’ atasözünü kulağımıza küpe edip, stresli anlarda sağlıklı başa çıkma becerileri geliştirebilmeleri için çocuklarımıza vakit kaybetmeden destek olmamız gerekiyor. Öfke krizleri, başarısızlık anları, belirsizlik, hayal kırıklıkları gibi yoğun stres yaratabilen durumlarla başa çıkmaları için çocuklarımızın kendilerini ifade etmelerine, sakinleşmelerine, duygularını tanımlamalarına yardımcı olmamız için harekete geçebiliriz. İşte çocukların stresle başa çıkmalarına yardımcı olacak basit ama etkili 5 beceri:
İçindekiler
1. Derin nefesler almayı öğretin
Nefes egzersizleri, hem bedenimizi hem zihnimizi rahatlatmanın en pratik ve etkili yollarından biri; üstelik yaşımız kaç olursa olsun… Stresi yönetmekte zorlanan çocuğunuza sakinleşmesi için nefes tekniklerinden faydalanabileceğini öğretebilirsiniz. Bunu bir oyuna çevirebilir, zaman tutabilir ve birlikte senkronize bir şekilde derin nefesler alıp verebilirsiniz. Bu sayede her nefeste biraz daha sakinleşmesine destek olabilirsiniz. Üstelik duygusal olarak sizin için de zorlayıcı bir durumun içinde kaldıysanız derin nefeslere eşlik etmek, sizin de kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı olabilir.
2. Yaratıcı olmaya teşvik edin
Erken çocukluk eğitimi dendiğinde akla gelen ilk isimlerden biri olan Reggio Emilia’nın ‘Çocuğun 100 Dili’ şiirini daha önce duymadıysanız, şiirden kısa bir kesit bakış açınızı değiştirebilir: “Bir çocuk 100’den ibarettir. Bir çocuğun 100 lisanı, 100 eli, 100 fikri, 100 düşünme şekli, oynama şekli ve konuşma şekli vardır.” Yani, çocukların kendilerini ifade etmek için tercih ettikleri pek çok yöntem olduğuna dikkat çeken Reggio Emilia’dan ilhamla stresi yönetme aracı olarak sanata başvurabilirsiniz. Bazen kelimeler yetersiz kalır; bu yüzden çocuğunuza kendisini, duygusunu ifade etmek için çeşitli sanatsal araçlar sunabilirsiniz; resim, yazı, drama, oyun, hikaye ve benzeri araçlar çocuğunuzun düşüncelerini ve duygularını paylaşmasına yardımcı olabilir.
3. Duyguları etiketleyin
Bir düşünün; yaşadığımız duygulara isim koyamadığımızda kendimizi tuhaf hissetmiyor muyuz? Aynı durum, çocuklar için de geçerli. Çocukların nasıl hissettiklerine bir isim koymak, büyük ve zorlayıcı duyguların rahatsızlığını, belirsizliğini azaltmaya yardımcı olabilir. Duygularını tanımlayacak sözcükleri geliştirmelerine yardımcı olmak, onları sağlıklı bir şekilde yönetebilmek ve ifade edebilmek için atılan ilk adımdır. Bu konuda hikaye kitapları, çocuklarınızın sevdiği karakterler ve yine sanatsal araçlar daha net tanımlar bulmak konusunda yardımcı olabilir.
İlginizi çekebilir: Çocuklarla keyifli bir sohbetin kapısını aralayacak 18 soru
4. Pozitif iç ses pratikleri yapın
Kendimizle ne kadar olumsuz konuşursak, kendimiz hakkında kötü düşünme olasılığımız o kadar artar ve daha endişeli, daha stresli hissetmeye başlarız. Ne yazık ki durum küçük çocuklar için de böyle. Çocuğunuza, sanki bir arkadaşıyla veya sevdiği biriyle konuşuyormuş gibi kendisi hakkında yapıcı konuşmayı öğretin, çünkü bu daha olumlu bir iç ses geliştirmesini destekleyebilir. Özellikle öfke krizlerinde ya da başarısız oldukları anlarda yaşadıkları stresi azaltmak için çocuğunuzun kendisine söyleyeceği olumlu cümleler rahatlamasına yardımcı olabilir.
5. Bir sakinleşme kiti oluşturun
Küçük bir çanta alın ve duyularını harekete geçiren öğelerle doldurun. Bu onları mutlu eden bir resim, belki de eğlenceli bir oyuncak, stres topu veya çocuğunuzun sevdiği, istediği herhangi bir şey olabilir. Bu şekilde, ne zaman bunalmış hissetseler hemen sakinleşme kitine uzanabileceklerini bilirler ve bu da duygularının daha fazla farkına varmalarına ve onları tanımalarına yardımcı olur.
Tüm bunların yanı sıra çocuğunuzun stresle baş edebilmesi için sizin de sakinliğinizi korumanız gerektiğini unutmayın. Siz ne kadar iyi bir örnek teşkil ederseniz o da o kadar başarılı bir şekilde kendini kontrol edebilir, stresi yönetmeyi öğrenebilir.
İlginizi çekebilir: Oyuncu ebeveyn olmak ve çocukların oyunlarına rehberlik etmek neden önemlidir?
