“Bir kadın, doğumda tanrıça gibi görünmüyorsa, birileri ona yeterince destek vermiyor demektir.” -Ina May Gaskin
İnsanın en temel ihtiyaçlarından biri olan üreme olgusunun, belki en gizemli ve mucizevi süreci doğum. Modern tıp adı altında, belki anne-bebek aleyhinde olabilecek rutin uygulamalar, anlayışlar mevcut. Gerekliliği göz önünde bulundurulmadan ilaç ve anestezi kullanımı gibi dışardan müdahalelerin artırılmasının günümüzde ‘modern’ doğum süreci oluşturulmasında etkili oldu.
Sezaryen doğum oranları sadece ülkemizde değil dünyanın pek çok köşesinde öngörülenin üzerine çıktı. Yakın tarihe kadar kadınlar bu konuda daha çaresiz ve karamsardı fakat son yıllarda ortaya çıkan ekoller ile birlikte doğuma olan bakış açıları bedenlerine daha güvenir hale geldi. Bu ekollerden biri de 80’li 90’lı yıllarda ortaya çıkan ve dünyanın birçok ülkesinde yayılan ’doğal doğum’ ekolü. Türkiye’de ise bu ekolün tanınmasında emeği yadsınamayacak uzmanlardan biri Dr. Hakan Çoker’dir.
İçindekiler
Doğal doğum nedir?
Doğal doğum; kendiliğinden başlayan, mümkün olduğunca müdahale edilmeyen, doğal hormonların aktif olarak salgılanmasına izin verilen, bebeğin doğar doğmaz daha kordonu kesilmeden anne kucağıyla buluştuğu ve ilk emzirmeye kadar orada kaldığı bir doğum şeklidir. Annenin, bedenine ve bebeğine güveni esastır. Doğum ekibinin, doktor ve ebe, sorun yok ise doğuma rehberlik ettiği bir süreçtir. Müdahale gereken durumlarda tıbbi müdahaleler için doğum yapan kadına bilgi vererek ve kararlara aktif katılımını sağlayarak doğum sürecini yönetir.
Sağlıklı anne ve bebek için mümkün olduğunca az müdahale ile güvenli bir şekilde doğum eyleminin gerçekleşmesi için Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) de kanıta dayalı önerilerde bulunmuştur. Bunlar:
- Doğum kendi başlamalıdır,
- Doğum boyunca hareket özgürlüğü olmalıdır,
- Doğum boyunca gebeye duygusal ve fiziksel destek verilmelidir,
- Gereksiz her türlü müdahaleden kaçınılmalıdır,
- Doğumda sırtüstü yerine diğer pozisyonlar desteklenmelidir ve
- Doğum sonrası anne ve bebek bir arada kalmalıdır (WHO, 1996).
Doğal doğum felsefesiyle doğum yapmak isteyen anne adayları ne yapabilir?
Doğuma hazırlık eğitimi almaları en öncelikli adım diyebiliriz. Doğum özünde anne-bebeğin işidir. Bu noktada annenin kendine güvenebilmesi için doğuma eğitim alarak hazırlanması ve eğitimde öğrendiği uygulamaları günlük pratiğine eklemesi çok önemlidir. Doğuma hazırlık eğitiminde; doğumun aşamaları, aktif pozisyonlar, ilaç dışı rahatlatıcı teknikler, müdahaleler ve nefes/gevşeme teknikleri aktarılıyor. Anne adayı eğitimden sonra da doğuma hazırlanmaya nefes ve gevşeme teknikleri ile devam etmelidir. Doğum ekibini de anne-bebeğe saygılı, annenin inandığı doğum felsefesine hakim olan kişiler ile oluşturmalıdır.
Doğal Doğumun Anne ve Bebeğe Faydaları Nelerdir?
Birkaç örnek vermek gerekirse;
- Anne ile bebek arasında cilt teması daha hızlı ve kolay gerçekleşeceğinden, bu temas bebeğin anneye bağlanması için çok önemlidir. Bu bebeklerin anne memesini emme becerilerinin daha iyi olduğu gözlemlenmiştir. Bebekleri yaşatan şey sadece tıp değil, anne şefkati, sesi ve verdiği güven hissidir.
- Hastaneden daha kısa sürede taburcu edilirler.
- Bebekler doğarken annelerinden koruyucu bakterileri (mikrobiyota) alır. Bağışıklık sistemleri için oldukça önemlidir.
- Bebekte solunum ile ilgili sıkıntıların gelişme riski de daha az bulunmuştur.
- Doğal doğum yapan annenin doğum sonrasında ağrı hissiyatı sezaryene göre çok daha azdır.
Yazıyı Dr. Hakan Çoker’in “Doğal doğum, doğumun ta kendisidir! Doğum, kadın ve bebeklerin aslında doğaları gereği yaşamaları gereken bir süreçtir.” sözüyle bitirmek istiyorum. Bu alanda “Dr.Hakan Çoker ile 100 Soruda Doğal Doğum” kitabını okumanızı da ayrıca tavsiye ederim.
Kaynaklar:
- Clinical Practice Guidelines. Normal Childbirth. The Society of Obstetricians and Gynaecologists of Canada. 2009.
- WHO (World Health Organization). Care In Normal Birth: A Practical Guide. Report Of A Tecnical Working Group.Department Of Reproductive Health & Research World Health Organization, Geneva. 1996
- Doğum Öncesi Eğitim Modelleri Eşliğinde Doğal Doğum, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 2017;20(4):299-303
- Kitap: Dr.Hakan Çoker ile 100 Soruda Doğal Doğum
İlginizi çekebilir: Doğum felsefeleri: Lamaze Felsefesi
