Neredeyse herkes, zaman zaman hafıza sorunu yaşar. Ne var ki bunların hepsi demans belirtisi olmayabilir. Son derece normal olan hafıza sorunlarından bazıları şunlardır:
- Herhangi bir şeyin ismini hatırlayamamak,
- Bir şeyi koyduğunuz yeri unutmak,
- Arabanızı nereye park ettiğinizi hatırlamak için birkaç dakika düşünmek zorunda kalmak,
- Bir odaya girdiğinizde, oraya neden geldiğinizi unutmak,
- Sizin için çok önemli olmayan birinin söylediği bir şeyi unutmak.
Yukarıda sıraladığımız hafıza sorunlarıyla ilgili endişelenmenize gerek yok. Çünkü hafıza yetersiz uyku, stres ve depresyon gibi durumlardan da etkilenir. Öte yandan daha ciddi hafıza sorunu yaşayan insanlar, genellikle problemlerinin farkında değildir. Sıklıkla arkadaşları veya akrabalarının ifade etmesi sonucu sorunlarını fark ederler.
İlginizi çekebilir: Gün içinde şekerleme yapmak hafızayı güçlendiriyor
Peki hangi sorunlarla karşılaştığımızda endişelenmeliyiz?
Aşağıda, hafızanızla ilgili ciddi olabilecek bazı sorunlara işaret eden belirtilere yer verdik:
- Yakın bir arkadaşın veya akrabanın ismini unutmak,
- Cisimleri sürekli yanlış yerlere koymak ve daha sonra onları orada bıraktığını unutmak,
- Birine aynı soruyu yarım saat sonra tekrar sormak,
- Kelimeleri, yüzleri, şekilleri ve renkleri tanımada sorun yaşamak,
- Çok tanıdık yerlerde gezinmenin zor gelmesi,
- Artık çok alışılmış hale gelen çoklu işleri yapmada zorlanmak (İyi bir aşçının çok tanıdık bir tarifi uygulamada zorlanması gibi),
- Bireyin kişiliğinin büyük oranda değişmesi (Daha önce gayet sosyal olan birinin içine kapanıklaşması).
Yukarıda sıraladığımız işaretler, öncekilerden daha ciddi sorunlarla bağlantılı olabilir. Ancak bu kesin değil, çünkü stres, yetersiz uyku veya öfke gibi durumlar da bunlara yol açabilmekte.
İlginizi çekebilir: Unutkanlığa yepyeni bir çözüm: Görsel hafıza
Öte yandan yazının devamında bulacağınız belirtiler, hafızanızla ilgili daha ciddi sorunlarınızın olduğuna dair sizi uyarıyor olabilir:
- Yakın akrabalar ve arkadaşları tanımamak,
- Zaman ve mekan hakkında kafası karışmak,
- Günlük kullanılan bir cismin işlevini söyleyememek –mesela bir çaydanlığın-,
- Günlük muhakemelerde zorlanmak, örneğin kışın yazlık elbise giymek,
- Günlük işleri yapmayı unutmak –çamaşır makinesini kullanmayı unutmak gibi-,
- Eşyaları garip yerlerde bırakmak, mesela bir çantayı buzdolabına koymak,
- Aile yapısıyla ilgili kafa karışıklığı yaşamak, örneğin kimin hangi ailenin torunu olduğunu bilememek,
- Henüz yapılan bir şeyi tekrar sormak, kahve aldıktan sonra tekrar kahve istemek gibi,
- Çocuklukla ilgili anıları canlı bir şekilde hatırlarken daha yakın zamandaki anılarda bocalamak.
Bu durumların birini ya da birkaçını yaşayan kişilerin bir doktora görünmesinde fayda olabilir. Daha önce yer verdiğimiz belirtiler, her ne kadar stres, yorgunluk, uykusuzluk gibi olumsuzlukların sonucu olabilse de, son bölümde yer verdiklerimiz daha ciddi sorunlara işaret ediyor olabilir.
İlginizi çekebilir: Beyin gücünüzü ve hafızanızı birkaç alışkanlık edinerek geliştirin
Kaynak:
spring.org.uk
