Yüksek kan şekeri düzeyleri hiperglisemi veya yüksek kan glukozu olarak bilinir. Bunun sonucunda insülin düzeyleri düşük olduğunda diyabetik ketoasidozis (DKA) ortaya çıkabilir ve bu durum özellikle tip-1 diyabet hastalarında ortaya çıkar.
DKA tıbbi bir aciliyettir ve belirtileri şöyledir:
- nefes darlığı
- nefesin meyvemsi kokması
- bulantı ve kusma
- ağız kuruluğu
Eğer ne yapacağınızı bilmiyorsanız, insülin uygulaması için doktorunuza ulaşın ve ne zaman acile gitmeniz gerektiği konusunda tavsiye alın.
Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.
İçindekiler
Kan şekerini hızlıca düşürmenin yolları
Hemen müdahale edildiğinde kan şekeri düzeylerini düşürebilirsiniz ve DKA gibi komplikasyonları önleyebilirsiniz.
Bazı kaynaklarda su içmek veya yüksek proteinli atıştırmalık tüketmenin kan şekerini hızlıca düşürebildiği belirtiliyor ancak bunları destekleyecek yeterince çalışma bulunmuyor.
Eğer kan şekeriniz yükseldiyse ve hızlıca düşürmeniz gerekiyorsa aşağıdaki yöntemleri deneyin.
1. İnsülini önerildiği şekilde alın
Yüksek kan şeker, bedende çok az insülin olduğunda veya beden insülini düzgün kullanamadığında ortaya çıkar. İnsülin uygulaması kan şekerini tekrar düşürebilir. Şekeriniz yükseldiğinde ne kadar insülin iğnesi yapmanız gerektiği konusunda doktorunuza danışın. Ancak insülin aldıktan en az 30 dakika sonra kan şekerinizi kontrol etmeniz gerekiyor. Böylece düştüğünden emin olabilirsiniz ve fazlaca düşerse de görebilirsiniz. Bu durumda hipoglisemiyi önlemek için en az 3 saat boyunca daha fazla insülin almamanız gerekir.
2. Spor yapın
Spor kan şekerini düşürmenin hızlı ve etkili bir yoludur. Spor kan şekerini 24 saat veya daha uzun süre düşürebilir. Çünkü bedeninizi insüline karşı daha hassas hale getirir. Fiziksel aktivite bedenin enerji için daha fazla glukoz talep etmesine yol açar. Bunun sonucunda hücreler kaslara glukoz taşırlar ve kan şekeri genelde düşer. Ancak kan şekeriniz 240 mg/dL düzeyinden yüksekse, keton varlığı için idrarınıza bakılmalı. Eğer ketonlar mevcutsa, spor yapmayın. Çünkü bu durum kan şekerinizi daha da yükseltebilir. Spor gün içerisinde kan şekerini düşürmenin etkili bir yolu da olsa, özellikle ani ve yoğun aktiviteler gibi bazı egzersizler kan şekerini geçici olarak arttırabilirler. Çünkü zorlu aktiviteler bedenin stres tepkisini tetiklerler ve bu da kaslara güç vermek için glukagon salınmasına sebep olur.
Ne zaman doktora ulaşmalı?
Araştırmalara göre 300 mg/dL düzeyinin üstündeki kan şekeri tehlikeli olabilir. Bu nedenle iki defa arka arkaya 300 mg/dL gördüyseniz doktorunuza ulaşmanız gerekir. Devamlı yüksek kan şekeriniz varsa bunun belirtileri şöyle olacaktır:
- Devamlı yüksek ölçüm elde etmek
- Sık idrara çıkmak
- Susuzlukta artış
- İdrarda yüksek düzeyde şeker
Ne zaman acile gitmeli?
Yüksek kan şekeri endişe verici olabilir çünkü bedeniniz kandaki glukoz yerine yağlardan enerji elde etmeye başlar. Bu da DKA’ya sebep olur ve tıbbi bir aciliyettir. Tedavi edilmezse ölümcül olabilir.
Acile gitmenizi gerektirecek bazı işaretler şöyle:
- İdrarda ketonlar
- Kafa karışıklığı
- Bulantılar
- Nefes darlığı
- Mide ağrısı
- Kusma
- Meyve kokulu nefes
DKA tip-1 diyabetin ciddi bir komplikasyonudur. Nadir olsa da tip-2 diyabete sahip olanlarda da görülebilir.
Yüksek kan şekerinin komplikasyonları
Kan şekerinizi kontrol etmek ve sonrasında yüksek şekeri erkenden tedavi etmek komplikasyonları önlemeye yardımcı olacaktır. Kan şekeri devamlı yüksek kalırsa ve tedavi edilmezse sağlık sorunları oluşmaya başlar.
Bu komplikasyonlardan bazıları şöyle:
- Sinir hasarı, el ve ayaklardaki hisleri etkileyebilir
- Gözdeki kan damarlarının hasar görmesi
- Böbrek problemleri riskinde artış
- Kalp problemleri riskinde artış
Kan şekerini hedef düzeylerde tutmak için adım atmak, bu komplikasyonların ortaya çıkma ihtimalini azaltacaktır.
Diyabetle sağlıklı yaşamak için ipuçları
Pek çok insan kan şekeri düzeylerini çok yükseltmeden diyabetini kontrol etmeyi başarır. Aşağıdaki ipuçları yardımcı olabilirler:
- Bol su içmek
- Tedavi sürecini bozmamak
- Dengeli beslenme
- Düzenli spor
- Stresi azaltmak
- Düzenli uyku uyumak
- Normal bir kilo düzeyinde olmak
Hiperglisemi hakkında sık sorulan sorular
Hiperglisemi nasıl tersine çevrilir?
Tip-2 diyabet ile bağlantılı yüksek şeker kronik bir hastalıktır ve bu nedenle tedaviden ziyade baskılanır.
Eğer kan şekeri düzeyleri en az 3 ay boyunca glukozu düşüren ilaçlar kullanılmadan doğru düzeyde kalırsa doktorlar onun baskılandığını belirtiyorlar.
Bu nedenle tedavi konusunda doktorunuza danışmanız uygun olur.
Şekeri yüksek olan birisine şeker verilmeli mi?
Şekeri olan birisine şeker vermek hastalığı hemen daha kötü hale getirmeyecektir. Ancak yapılacak en iyi şey insülin alarak düzeyleri düşürmektir. Doktorunuz insülin miktarı konusunda bilgi verecektir.
Ayrıca insülin aldıktan 30 dakika sonra şekeri tekrar ölçmek iyi bir fikirdir çünkü çok fazla düşmesi de istenmez.
Yüksek şekeri doğal yoldan düşürebilir miyim?
Kan şekerinin yüksek düzeyde olması ya bedenin yeterince insülin üretmemesinden ya da insülini düzgün kullanmamasından kaynaklanır. Aşağıda doğal şekilde düşürmeyi sağlayacak bazı yaşam tarzı stratejileri var:
- Düzenli spor: Düzenli spor bedenin insülin hassasiyetini artırır ve hücreleriniz kandaki şekeri daha iyi kullanırlar.
- Karbonhidrat alımını kontrol altında tutmak: Düşük karbonhidratlı beslenme şekerin fırlamasına engel olur.
- Lif tüketmek: Lifler bedenin karbonhidrat ve şekerleri emilimini yavaşlatır.
- Su içmek: Su fazla şekerin böbreklerden atılmasına yardımcı olur.
- Stres yönetimi: Stres kan şekeri düzeylerinizi etkileyebilir. Yoga, meditasyon ve diğer rahatlama teknikleri fayda sağlayabilirler.
- Yeterince uyumak: Uykusuzluk iştahı ve kortizol düzeylerini etkiler ve bu da kilo alımına sebep olur.
Kan şekerim 250 ise ne yapmalıyım?
Eğer kan şekeriniz 250 mg/dL ise, idrardaki ketonlara bakılmalı. Eczanelerde bu konuda satılan reçetesiz testler mevcutlar. Kusma ve aşırı susuzluk gibi yüksek kan şekeri belirtileri yaşıyorsanız hemen acile gidin.
Sonuç olarak insülin almak ve spor yapmak kan şekeri düzeylerini hemen indirmenin en iyi yoludur. Ancak idrarda ketonlar varsa ve belirtiler aşırı yüksek kan şekerine işaret ediyorlarsa, ilk adım acile gitmektir.
Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.
Kaynak: healthline
İlginizi çekebilir: Uykusuz gecelerin sebebi kan şekeri dengesizliği olabilir mi?
