Kuzukulağı zaman zaman ıspanağı andıran bir görünüme sahiptir ve parlak yeşil rengiyle yemeklere, çorbalara, soslara, salatalara renk katar. Bunun yanında meyvesi de vardır ve o da mutfakta kullanılır. Bazı türleri ise bitki çaylarında ve gıda takviyelerinde kullanılır.
Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Her bireyin beslenme ihtiyaçları ve çeşitli besin gruplarına gösterdiği tolerans ve hassasiyet kendi metabolizma işleyişine göre farklılıklar gösterebilir. Olası risk durumlarına karşın sağlığınızı ilgilendiren her türlü konuda mutlaka uzman görüşüne başvurun.
İçindekiler
Kuzukulağı nedir?
Kuzukulağı bir bitki ve sebze olarak kullanılan yeşil yapraklı bir bitkidir. Avrupa, Orta Asya, Kuzey Amerika, Avustralya ve Yeni Zelanda’da bol bulunur. Ekşi, limonsu bir aroması vardır ve genellikle yahnilerde, çorbalarda ve köri soslarında kullanılır. Aynı zamanda sindirime yardımcı olduğu, inflamasyonu azalttığı ve ağız yaralarına iyi geldiği düşünüldüğü için tıbbi olarak da kullanılır.
Genelde Fransız ve normal türü olmak üzere iki türü bulunur. Fransız kuzukulağı daha az ekşi aroması ve daha küçük yaprakları ile bilinir. Bu ikisinin haricinde pek çok farklı türü de bulunabilir.
Besin değerleri
Kuzukulağı çok besleyicidir. Kalorisinin düşük olmasının yanında lif miktarı yüksektir ve magnezyum, C vitamini ve A vitamini bakımından zengindir.
133 gram kadar tutan bir kupa çiğ kuzukulağının besin değerleri şöyle:
- Kalori: 29 kcal
- Protein: 2.5 gram
- Yağ: 1 gram
- Karbonhidrat: 4 gram
- Lif: 4 gram
- C vitamini: Günlük ihtiyacın %71’i
- Magnezyum: Günlük ihtiyacın %33’ü
- A vitamini: Günlük ihtiyacın %30’u
- Manganez: Günlük ihtiyacın %20’si
- Bakır: Günlük ihtiyacın %19’u
- Demir: Günlük ihtiyacın %18’i
- Potasyum: Günlük ihtiyacın %11’i
- Riboflavin: Günlük ihtiyacın %10’u
- B6 vitamini: Günlük ihtiyacın %10’u
- Fosfor: Günlük ihtiyacın %7’si
Kuzukulağı özellikle C vitamini bakımından zengindir ve bu suda çözünen vitamin inflamasyonlar ile savaşır, bağışıklık sisteminde önemli roller oynar.
Aynı zamanda lif değeri de yüksektir ve bu nedenle tokluk sağlar, kan şekerini düzenler ve tuvalet düzenini düzenler. Magnezyum bakımından da zengin olduğu için kemik ve kalp sağlığı için önemlidir.
Potansiyel faydaları nelerdir?
Kuzukulağının sağlığa çeşitli faydaları vardır. Bazıları şöyle:
Antioksidanlar bakımından zengindir
Kuzukulağı güzel bir antioksidan kaynağıdır ve bu faydalı bileşenler hücrelerinizin serbest radikal hasarından korunmasını sağlarlar. Antioksidanlar kalp hastalıkları, kanser ve tip-2 diyabet gibi pek çok kronik rahatsızlığın önlenmesine yardımcı olurlar.
Kuzukulağının özellikle aşağıdaki antioksidanlar bakımından zengin olduğu belirtiliyor:
- fenolik asitler
- flavonoidler
- triterpenler
- karotenoidler
- anthraquinonler
- naftalenler
- stilbenoidler
Test tüpleri ile yapılan bir çalışmada 10 bitkisel ekstrenin antioksidan özellikleri karşılaştırılmış ve kırmızı kuzukulağının en yüksek değerlere sahip olduğu görülmüş.
Başka bir test tüpü çalışmasında ise Rumex Hastatus adı verilen özel bir kuzukulağı türünün serbest radikaller ile savaştığı görülmüş. Bu nedenle Alzheimer hastalığı gibi nörodejeneratif hastalıkların tedavisinde kullanılabileceği düşünülüyor.
Kanser hücresi gelişimini yavaşlatabilir
İnsanlar üzerinde yeterince araştırma olmasa da bazı test tüpü ve hayvan deneylerinde kuzukulağının bazı kanser hücresi türlerinin gelişim ve yayılımını engelleyebildiği belirtiliyor. Örneğin test tüpü çalışmalarında bazı kuzukulağı türleri meme, rahim ağzı ve cilt kanseri hücrelerini yok etmeyi başarmış.
Bunlara ek olarak lösemisi olan farelerle yapılan bir çalışmada kuzukulağı ekstresi ve bir kaç bileşen daha kullanıldığında kilo verme önlenmiş ve akyuvar sayılarında artış görülmüş. Yine de kuzukulağının kanser üzerindeki etkilerinin daha iyi anlaşılması için insanlar üzerinde daha fazla araştırma gerekiyor.
Kalp sağlığını destekler
Hayvan deneylerine göre kuzukulağı kalp sağlığını destekleyebilir.
Farelerle yapılan bir çalışmada kuzukulağı ekstresinin trombosit birikimine sebep olan bazı süreçlere dahil olduğu görülüyor. Bu süreçlerde trombositler bir araya gelerek kan pıhtısı oluşturuyorlar ve kuzukulağı bunların oluşumunu yavaşlatabiliyor.
Başka bir hayvan deneyinde ise kuzukulağı ekstresinin damarları genişleterek tansiyonu düşürmeye yardımcı olduğu belirtiliyor.
Kuzukulağı lifler ve antioksidanlar bakımından zengin olduğundan kalp sağlığına fayda sağlayabilir.
Ancak kuzukulağı ve insanlarda kalp arasındaki ilişkiye dair daha fazla araştırma gerekiyor.
Potansiyel dezavantajları
Pek çok sağlıklı yetişkin sağlıklı ve iyi bir beslenme içerisinde kuzukulağını ölçülü olarak tüketebilir.
Ancak bazı insanlarda ona karşı alerji olabilir. Eğer yedikten sonra herhangi bir yan etki görürseniz kaçınmanız gerekiyordur.
Ayrıca kuzukulağında kalsiyum gibi minerallerin emilimine engel olan yaygın bir bitkisel bileşen olan oksalat bulunuyor.
Kalsiyum ve oksalat birbirine bağlanmayı seven bileşenlerdir. Bu da kalsiyum oksalat böbrek taşlarının oluşumuna katkı sağlayabilir ve böbreklerdeki bu mineral birikimleri ağrı, bulantı ve kusma gibi belirtiler verirler.
Ancak beslenmenizden oksalat zengini gıdaları çıkartmak yerine kalsiyum alımınızı arttırmaya, tuz tüketiminizi azaltmaya özen gösterin ve bol bol su içeren böbreklerde kalsiyum oksalat birikimini önleyin.
Tıbbi kullanımları
Kuzukulağı hem taze hem de kurutulmuş olarak bulunabiliyor. Kuru türünü bitki çayları hazırlamak için kullanabilirsiniz ve bunun yanında gıda takviyesi formunda da bulunabiliyor.
Bu ürünler detoks, bağışıklık güçlendirme ve inflamasyon azaltma gibi iddialara sahip olsalar da güvenlikleri ve verimlilikleri üzerine pek çalışma yok.
Eğer bir rahatsızlığınız varsa veya ilaç alıyorsanız bitkisel takviye almadan önce doktorunuza danışın.
Sonuç olarak kuzukulağı yeşil yapraklı bir sebzedir ve pek çok yemek ve içecek türü içerisinde kullanılabilir. Antioksidanlar, lifler, C vitamini ve magnezyum gibi besinler bakımından zengindir. Kalp sağlığına destek olur, kanserle savaşır. Ancak bu konularda daha fazla araştırma gerekiyor. Ayrıca bitki çayı olarak veya takviye olarak kullanılabileceği gibi yemek ve salatalara da katılabilir.
Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Her bireyin beslenme ihtiyaçları ve çeşitli besin gruplarına gösterdiği tolerans ve hassasiyet kendi metabolizma işleyişine göre farklılıklar gösterebilir. Olası risk durumlarına karşın sağlığınızı ilgilendiren her türlü konuda mutlaka uzman görüşüne başvurun.
Kaynak: healthline
İlginizi çekebilir: Ispanak suyunun kanıtlanmış 5 faydası
