Modern yaşamlarımızın ‘hız kesmeyen’ hızı ve yoğunluğu, sağlıklı beslenme alışkanlıklarımızı ve genel yaşam tarzımızı çoğu zaman olumsuz yönde etkileyebiliyor. Hızla bir şeyler atıştırmak, pratik oldukları için paketli ve işlenmiş gıdalara yönelmek veya zaman sıkıntısından dolayı ev yemekleri hazırlayamamak gibi pek çok faktör, üstüne sürekli maruz kalınan stres, vücudumuzun doğal dengesinin bozulmasına yol açabiliyor. Bu nedenle de açığa vitamin ve mineral eksiklikleri çıkabiliyor. Bu eksikliklerden en kritik öneme sahip ve yaygın olanı ise magnezyum.
Özellikle beyin sağlığı ve duygusal iyi oluş üzerinde hayati roller oynayan magnezyum, günümüz beslenme alışkanlıkları göz önünde bulundurulduğunda, sıklıkla eksikliği yaşanan bir temel besin maddesi. Eğer kendinizi devamlı yorgun, mutsuz, düşük modda hissediyor, zihinsel ve duygusal sağlığınızın iyi olmadığını düşünüyorsanız, belki de sebebi magnezyum eksikliği olabilir. Pek çok güncel araştırma, beyin sağlığının ve dolayısıyla mutluluğun gizli anahtarının magnezyum olduğuna dikkat çekiyor.
Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Her bireyin beslenme ihtiyaçları ve çeşitli besin gruplarına gösterdiği tolerans ve hassasiyet kendi metabolizma işleyişine göre farklılıklar gösterebilir. Olası risk durumlarına karşın sağlığınızı ilgilendiren her türlü konuda mutlaka uzman görüşüne başvurun.
İçindekiler
Magnezyum ve beyin-zihin sağlığı
Magnezyum, beyinde enerji üretimini sağlayan en temel bileşenlerden biri. Beyin, vücut ağırlığının sadece küçük bir yüzdesini oluşturmasına rağmen, vücudun toplam enerjisinin büyük bir kısmını tüketiyor. Bu enerji, özellikle adenosin trifosfat (ATP) biçiminde, magnezyumun yardımı olmadan biyolojik olarak aktif hale gelemeyen ve beyin fonksiyonları için hayati öneme sahip bir moleküldür. Magnezyum, ATP’nin etkin bir şekilde kullanılmasını sağladığından, bilişsel işlevler ve öğrenme yeteneği üzerinde doğrudan etki sahibi.
Diğer yandan, nörotransmitter sentezi ve işlevinde de magnezyumun kritik bir rolü var. Nörotransmitterler, beyin hücreleri arasında mesaj taşıyan kimyasal maddelerdir ve magnezyum, bu kimyasalların düzgün bir şekilde salınımı ve işlevi için gereklidir. Örneğin, serotonin, dopamin, melatonin gibi mutluluk ve iyi oluş hissiyle ilişkili nörotransmitterlerin üretimini sağlayan en önemli bileşen magnezyum. Dolayısıyla, ruh halini yüksek tutmak, zihin sağlığını desteklemek, mutlulukhormonları olarak da bilinen nörotransmiterlerin salınımını artırmak isteyen herkesin yeteri kadar magnezyum alıp almadığına dikkat etmesi önemli.
Mutluluk hormonlarını desteklediği gibi, magnezyum stres hormonları üzerinde de etki sahibi. Stres, vücudun magnezyum depolarını tüketebilir ve magnezyum eksikliği stresin fiziksel ve psikolojik etkilerini daha da kötüleştirebilir. Magnezyum, stres hormonlarının düzeylerini düzenleyerek ve vücudun stres tepkisini modüle ederek sinir sistemini sakinleştirme yeteneğine de sahip. Dolayısıyla hem stres seviyesini düşürmek hem de özellikle kronik stresin neden olduğu uzun süreli sağlık sorunlarının oluşma riskini önlemek için magnezyum seviyelerinin vücutta yeterli olması çok büyük öneme sahip. Bilimsel araştırmalar magnezyum eksikliğinin depresyon ve anksiyete gibi sağlık sorunlarına da neden olduğuna ve magnezyum takviyelerinin bu tür durumların semptomlarını azalttığına dikkat çekiyor.
Magnezyumun sağladığı fiziksel faydalar
Beyin ve zihin sağlığını desteklemek, ruh halini iyileştirmek ve mutluluk veren nörotransmitterlerin salınımını desteklemek gibi pek çok faydasının yanı sıra magnezyum vücudun farklı işlevlerinde de kritik rollere sahip:
- Magnezyum; inflamatuar durumları azaltmaya yardımcı olur ve buna bağlı gelişen kronik rahatsızlıkların riskini düşürür.
- Uyku kalitesini iyileştirir,
- Migren ataklarının sıklığını ve şiddetini azaltmada etkili olabilir,
- Kalsiyumun kemiklerde depolanmasına yardımcı olur ve böylece kemik sağlığını destekler,
- İnsülin duyarlılığını artırarak ve kan şekerini düzenleyerek tip 2 diyabet riskini azaltabilir,
- Kas gevşemesini sağlayarak, kramp, spazm ve ağrıyı önlemeye yardımcı olur,
- Kalp ritmini düzenlemeye ve yüksek kan basıncını kontrol altına almaya yardımcı olabilir, böylece kardiyovasküler sağlığı da destekleyebilir.
Zihinsel ve fiziksel faydaları ile magnezyum, vücudun doğal dengesini korumak ve sistemlerin en verimli şekilde işlemesini sağlamak açısından oldukça önemlidir. Bu nedenle magnezyum zengini gıdalar, sağlıklı bir diyetin önemli bir parçasıdır. Ancak, araştırmalar geleneksel tarım için kullanılan toprağın, temel mineraller ve diğer mikro besinler açısından giderek daha da zayıf bir hale geldiğini ve bu nedenle yeterli besin miktarının sağlanmasını zorlaştırdığını ortaya çıkarıyor. Ve, geleneksel mahsullerin organik mahsullere göre yaklaşık %30 daha az magnezyum içerebileceğine dikkat çekiyor. Bu nedenle organik beslenmeyi ve magnezyum zengini organik gıdaları beslenmenize eklemeyi deneyebilirsiniz.
Magnezyum zengini besinler
Magnezyum zengini gıdalar, sağlıklı bir diyetin önemli bir parçası. Magnezyum zengini besinleri şu şekilde sıralamak mümkün:
- Ispanak, lahana gibi koyu yeşil yapraklı sebzeler,
- Badem, fındık, kabak çekirdeği, chia tohumu ve ayçiçeği çekirdeği gibi kabuklu yemişler ve tohumlar,
- Kinoa, arpa, yulaf ve tam buğday gibi tam tahıllar,
- Mercimek, nohut, fasulye gibi baklagiller,
- Somon, makarel ve sardalya gibi yağlı balıklar,
- Muz, avokado gibi meyveler,
- Özellikle yüksek kakao içeriğine sahip bitter çikolata, magnezyum açısından zengin kaynaklardır.
Bu gıdaları diyetinize dahil ederek, vücudunuzun magnezyum ihtiyacını karşılayabilir ve magnezyumun sağlık üzerindeki olumlu etkilerinden faydalanabilirsiniz. Ancak, yeteri kadar magnezyum zengini gıda ile beslenmiyorsanız, magnezyum takviyelerini de kullanabilirsiniz. Bunun için mutlaka bir doktora danışmalı ve en uygun doz ve kullanım şekli için uzman tavsiyelerine kulak vermelisiniz.
Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Her bireyin beslenme ihtiyaçları ve çeşitli besin gruplarına gösterdiği tolerans ve hassasiyet kendi metabolizma işleyişine göre farklılıklar gösterebilir. Olası risk durumlarına karşın sağlığınızı ilgilendiren her türlü konuda mutlaka uzman görüşüne başvurun.
İlginizi çekebilir: Magnezyuma neden ihtiyacımız var: Yeterli miktarda magnezyum almak için doğru beslenme
Kaynaklar: balchem, healthline, webmd
