Ergonomi kelimesi, Yunanca çalışma anlamına gelen “ergon” kelimesi ve yasa anlamına gelen “nomos” kelimesinin birleştirilmesiyle oluşmuştur. Esasen “iş yasaları” veya “iş bilimi” anlamına gelir. Sanayi Devrimi ile birlikte ergonomi konusundaki çalışmalar en erken yirminci yüzyılın ilk yarısında başlamıştır.
Uluslararası Ergonomi Birliği’nin (IEA) tanımına göre; “Ergonomi”, insan ve diğer sistem unsurları arasındaki etkileşimlerin anlaşılması ve insan refahını ve genel sistemi optimize etmek için tasarım, teori, ilke, veri ve yöntemleri uygulayan meslek ile ilgili bilimsel bir disiplindir.
Ergonomi insanı birçok yönüyle inceleyen bir bilim dalıdır. Örneğin, antropometrik, fizyolojik, psikolojik, sosyolojik ve anatomik açıdan insanı incelemektedir. İnsanları olumsuz çalışma koşullarından korumak için çalışır ve insanların daha rahat ve huzurlu şekilde çalışabilmesi için makine mühendisliği, endüstri mühendisliği, endüstriyel tasarım, fizyoloji, biyoloji, psikoloji ve anatomi bilimlerinin yöntemlerini kullanır.
Bilgisayar kullananlar için ergonomi bilimi çerçevesinde alınabilecek önlemlere örnek olarak; bilgisayarın ekranının direkt olarak kolun uzunluğunda yerleştirilmesi, ekranının üst kısmının göz seviyesinden çok yukarısında olmaması, dizlerin rahat bir şekilde bükülmesinin sağlanması ile ayakların rahatça yüzeye dayanmasının sağlanması, bir ayak desteği kullanılması, klavye ve farenin aynı yükseklikte olması ve farenin klavyenin yanında olması, bileğin düz bir çizgide tutulması, 20 dakika aralıklarla gözlerin ekrandan ayrılıp uzakta bir noktaya odaklanılması ve 10–15 saniye gözlerin kapatılıp dinlendirilmesi, sırt sağlığı için arka desteğin ayarlanması, bel desteği kullanılması ve son olarak, bilgisayar başında uzun saatler çalışanlar için ara vermelerini sağlayacak (dinlenme alarmı veren) yazılımlar geliştirilmesi örnek olarak verilebilir.
Ofis içerisinde uzun süre hareketsiz kalınmasına bağlı rahatsızlıkların önlenmesi için; bileklerin ve ön kolların esnetilmesi, omuz silkme hareketinin yapılması, yönetici esnemesi adı verilen ellerin başın arkasında birleştirilerek sandalyeden kalkılmadan geriye doğru esneyerek yay pozisyonu alınması, 10 saniye bu pozisyonda kalınarak dinlenilmesi ile belirli aralıklarla bu hareketin tekrarlanması ve boynun esnetilmesi sayılabilir.
El ve kollarda tendon hasarları ve sinir sıkışmaları gibi rahatsızlıkların önüne geçilebilmesi için; oturma duruşu mutlak suretle düzeltilmeli, fazla miktarda sabit ve aynı yerde durmamalı ve duruşu devamlı değiştirmeli, mümkün oldukça dik oturmaya özen gösterilmelidir. Ofis ortamında nonspesifik ağrılardan korunmak için spor, fiziksel aktivite, düzenli uyku ve dinlenme, ergonomik ofis dizaynları kullanmak, iş yaşantısı dışında psikolojik rahatlama sağlayan hobilere zaman ayırmak gerekir.
Ofis ortamında masanızda aşağıdaki esnetme egzersizlerini uygulayabilirsiniz.
Watch this video on YouTube
Sevgiler…
Referanslar:
1. Akpinar, T., Çakmakkaya, B.Y., Batur, N. Ergonomics As A Solution To Protect Office Workers’ Health. Balkan and Near Eastern Journal of Social Sciences 2018; 4(2).
2. https://www.iea.cc/whats/ [Accessed 29 February 2020].
İlginizi çekebilir: İş yaşamının sağlık boyutu: Mesleki kas-iskelet sistemi hastalıklarını tanıyor musunuz?
