Günlük hayatımızda sık sık kullandığımız pek çok ürünün içinde kimyasal maddeler bulunuyor. Kısa süre içinde bu maddelerin insan sağlığına etkileri fark edilmese de uzun vadede bu maddeler bizleri zehirliyor. Paraben de bu maddelerden biri olup özellikle bireysel bakımımızla alakalı ürünlerde bulunuyor. Bu yazımızda, parabenin ne olduğunu ve zararlarını sizler için kaleme aldık.
İçindekiler
Paraben nedir, nerelerde kullanılır?
Paraben, ilaç ve kozmetik sektöründe sıklıkla kullanılan koruyucu bir kimyasal madde olarak karşımıza çıkıyor. Bu madde, şampuan, saç kremi, deodorant, parfüm, nemlendirici krem, makyaj malzemeleri, güneş kremi, diş macunu, tıraş jeli ve tonik gibi kozmetik ürünlerde bulunuyor. Kısacası, parabene kişisel temizliğimizle ve bakımımızla ilgili neredeyse her üründe rastlayabiliyoruz. İlaç sektöründe ise göz damlaları, rektal ilaçlar, vajinal ilaçlar, burun damlaları ve çeşitli merhemler paraben içerebiliyor. Kozmetik ürünlere ve ilaçlara ek olarak, gıda sektöründe de bu kimyasala fazlasıyla yer veriliyor. Sosların, reçellerin, dondurulmuş gıdaların, meyve sularının ve pek çok paketli gıdanın içeriğinde bu madde öne çıkıyor.
Düşük maliyetinden ve koruyucu etkisinden ötürü kullanılan paraben, mantar, bakteri ve küf oluşumunu engellemek için tercih ediliyor. Farklı çeşitleri bulunan bu madde, ürünlerin dayanma gücünü artırıyor. Bir başka deyişle, ürünlerin raf ömürlerinin uzun olması için parabene başvuruluyor. Her ne kadar bu madde koruyucu etkisiyle faydalı gibi gözükse de paraben yüzünden birçok sağlık sorunu açığa çıkıyor.
Parabenin zararları nelerdir?
Toksik maddeler arasında sınıflandırabileceğimiz paraben, cinsel sağlıktan cilt sağlığına kadar her noktayı etkileyebiliyor. Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalara göre, bu madde sperm üretimini etkileyerek düşük testosteron düzeyine yol açıyor. Ayrıca, bu kimyasal yüzünden östrojen reseptörleri de tetikleniyor ve meme kanseri gibi kritik hastalıklar ortaya çıkıyor.
Cinsel sağlığa ek olarak, parabenin cilde de büyük hasarlar verdiğini vurgulamak istiyoruz. Bu madde uzun süre kullanıldığı zaman cilt hassaslaşmaya başlıyor ve çeşitli alerjik reaksiyonlar sergiliyor. Egzama gibi cilt hastalıklarına neden olan bu kimyasal, cilt kanseri riskini de artırıyor. Ayrıca, paraben kullanımı sonucunda kızarıklıklar ve deri döküntüleri de gözlemleniyor.
Parabene maruz kalan bebeklerde ve çocuklarda gelişimsel bozukluklara rastlanabiliyor. Ayrıca, küçük bireylerin bağışıklık sistemi yetişkinlerin bağışıklık sistemine göre bu maddeden daha fazla etkileniyor. Bu noktada, anne sütü aracılığıyla da bebeğe paraben geçebildiğini belirtmek istiyoruz.
Her ne kadar üretici firmalar parabenin sağlığa zararlı olmadığını ifade etse de bu madde yukarıda bahsettiğimiz durumları beraberinde getiriyor. Bu yüzden, başta kozmetik ürünler olmak üzere herhangi bir ürün satın alacağınız zaman ürün içeriğini iyice incelemenizde fayda var. Eğer bir üründe paraben olduğunu fark ederseniz hızlıca ondan uzaklaşmalısınız.
Parabensiz ürünlere ulaşmak için ipuçları
Paraben temelde idrarla dışarı atılsa da bazı çalışmalar bu kimyasalın vücutta birikebildiğini kanıtlar nitelikte. Bir araştırmaya göre, metabolize edilmemiş paraben seminal sıvıda, plasentada ve kanserli dokularda birikiyor. Bu nedenle, paraben içermeyen ürünler kullanmak büyük bir önem taşıyor.
Paraben içermeyen ürünlere ulaşmak için ilk olarak ürünlerin etiketlerini okumalısınız. Paraben içermeyen ürünlerde genellikle ‘’parabensiz’’ ifadesi yer alıyor. Bununla birlikte, doğal ve organik sertifikalı ürünleri satın almaya özen gösterebilirsiniz. Bu ürünler, genellikle paraben içermeyerek hem doğayı hem de insan sağlığını koruyor. Ayrıca, çeşitli mobil aplikasyonlarda satın alacağınız ürünleri taratarak paraben gibi zararlı içerikleri tespit edebilirsiniz. EWG’s Healthy Living App ve Think Dirty gibi uygulamalar aracılığıyla çeşitli ürünlerin içeriklerini öğrenerek kimyasalsız ve sürdürülebilir bir alışveriş alışkanlığı geliştirebilirsiniz.
İlginizi çekebilir: Karbon ayak izini azaltmayı hedefleyen sürdürülebilir wellness şirketleri
