Yeterli uyku, sağlıklı bir yaşamın olmazsa olmazlarındandır. Atletik performansınız, yeme alışkanlıklarınız, çalışma düzeniniz; yani bedensel ve zihinsel olarak sağlıklı yaşamanız büyük ölçüde uyku kalitenizle orantılıdır. Uykunun miktarından çok kalitesinin önemli olduğunu ve yeterli miktarda uyumamanın vücutta yaratabileceği olumsuz etkileri sizlerle daha önceki yazılarımızda paylaşmıştık. Peki, uykunuz olduğu halde uyuyamamanızın ve uyku düzeninizdeki dengesizliklerin nelerden kaynaklandığını biliyor musunuz?
Uykusuz kalmanın ya da uykudan istenilen verimin elde edilememesinin altında fiziksel ve ruhsal bir çok neden bulunuyor. Sizler için bu hafta, uyku probleminin ortaya çıkmasına neden olabilecek muhtemel sebepleri derledik;
Elektronik aletlerle uyumak
Bir çoğumuz uykuya dalmadan önce Facebook’umuzu kontrol ediyor, internette geziniyor ya da dizi izliyor olabiliriz. Bu aktivitelerin gözlerimizi yorarak uykumuzun gelmesine sebep olacağını düşünsek de, elektronik cihazların yaydığı yapay ışığı beynimiz gün ışığı olarak algılıyor ve hala günün devam ettiğini düşünerek uykuya dalmamızı engelliyor. Bu durum, günlük ritmimizde aksamalara neden oluyor ve vücudun dengesini bozuyor. Uykuya dalmanıza engel olmaması için, uyumadan en az 20 dakika önce elektronik aletlerinizi kapadığınızdan emin olmalısınız.
Yatak kalitesi
Eski ve rahatsız bir yatak örtüsü ya da gereğinden fazla yüksek bir yastık, uykuya dalma sürenizi uzatabilir ve uykusuz geceler geçirmenize neden olabilir. Yastığınızı her sene mutlaka yenilemeli; çarşaflarınızın, yorganınızın ve yatağınızın temizliğine özen göstermelisiniz.
Geç saatlerde yemek yemek
Gece geç saatlerde bir şeyler yemeyi alışkanlık haline getirmek sindirim problemlerine neden olur ve kendinizi rahatsız hissettiğiniz için uykuya dalmanızı zorlaştırır. Bu nedenle akşam yemeğinizi mümkün olabildiğince erken bir saatte yemeli ve öğününüzün hafif yiyeceklerden oluşmasına dikkat etmelisiniz.
Fiziksel uyarıcılar
Öğle saatlerinde içmiş olduğunuz bir bardak kahve, gece uykuya dalmanızı engelleyecek geçerli bir sebep olabilir. Bünyenizin hassas olduğu içecekleri ve uyarıcı maddeleri tespit ettikten sonra, gün içinde ya da uykuya dalmadan önce bu içeriklerden uzak durmaya özen göstermelisiniz. Kafein, alkol ya da aşırı şekerli ve gazlı içecekler, uykuya dalmanızı engelleyen başlıca uyarıcılardır.
Zihninizin meşgul olması
Sürekli bir şeylerden endişe duymak ya da yapmanız gereken işleri düşünmek zihninizi meşgul ettiği için uykuya odaklanmanızı engeller. Zihninizi boşaltmak ve yalnızca uykuya odaklanabilmek için yatağınızın baş ucunda bir not defteri bulundurun ve aklınıza gelen şeyleri zihniniz yerine bu deftere not edin. Uykuya dalmanızın kolaylaştığını fark edeceksiniz.
Gün ortasında uyumak
Gün ortasında ya da işten çıktıktan sonra bir süreliğine kestirmek, gece uyumanızı engelleyebilecek bir faktördür. Bu nedenle gün ortasında ne kadar uykulu olursanız olun, dikkatinizi başka şeylere vererek ya da yüzünüzü yıkayarak uykunuzu açmaya çalışın. Böylelikle kendinizi gece daha yorgun hissedebilir ve kolaylıkla uykuya dalabilirsiniz.
Uyunan yerin fiziksel koşulları
Sokaktan gelen gürültü, bilgisayarın fan sesi ya da evcil hayvanınızın çıkardığı sesler dikkatinizi dağıtan, derin uykuya geçişinizi zorlaştıran ve uykuya dalmanızı engelleyen faktörlerdir. Televizyon, bilgisayar gibi cihazları yatak odanıza almamaya; odanızın ısısını normal düzeyde tutmaya ve dışarıdan gelen sesleri bir şekilde engellemeye dikkat edin.
Çok fazla enerjik olmak
Enerjinizin yüksek olduğunu düşünüyor ve hareket etme isteğiniz nedeniyle bir türlü uyumaya odaklanamıyorsanız, gün içinde egzersiz yapmaya ve fiziksel aktivite yoluyla enerjinizi boşaltmaya çalışın.
Uyumaya hazır olmamak
Uyumadan önce kitap okumak, bir fincan bitki çayı içmek ya da meditasyon yapmak gibi sizi rahatlatacak bir aktiviteyi rutin olarak yapmaya çalışın. Sizi rahatlatacak bir aktivite uykuya geçişinizi kolaylaştıracağı gibi, bu aktiviteyi rutin haline getirmek bir süre sonra koşullanmanıza ve aktiviteyi her yapışınızda uykunuzun gelmesine yardımcı olacaktır.