Dışı çıtır çıtır, içi yumuşacık, üstelik vegan ve hafif bir köfte tarifi denemeye ne dersiniz? Ortadoğu mutfağının en meşhur lezzetlerinden biri olan falafel; protein deposu bir baklagil olarak bilinen nohut, vitamin ve minerallerce zengin yeşillikler ve metabolizmayı hızlandıran baharatlarla dolu bir lezzet olarak vegan ve vejetaryen beslenenlerin en sık tükettiği yemeklerin başında geliyor. Falafel tarifi pratik ve maliyetsiz olmasına karşın nohutları adeta bir lezzet bombasına dönüştürdüğü için, bu lezzetin tüm dünyada her yaş ve gelir gurubundan insan tarafından sevilmesinin en önemli sebeplerinden biri.
Son yıllarda tüm dünyada en sevilen sokak lezzetleri arasına girmeyi başarmış, Lübnan mutfağının parlayan yıldızı falafel, sarımsak ve baharatlarla aroması zenginleştirilen yoğurt ve tahin bazlı soslarıyla her öğünde tüketilebilecek, en pratik ve en lezzetli yiyeceklerden biri. İçinde hayvansal hiçbir gıda barındırmayan; yeşilliklerle, lavaşa (pitta) sarılarak ya da soslarıyla birlikte porsiyon olarak servis edilebilen bu lezzetli nohut köfteleri orijinalinde kızartılsa da, fırında pişirildiğinde de son derece lezzetli sonuçlar elde edilebiliyor.
Falafel yapımında en lezzetli ve orijinaline en yakın sonucu elde edebilmek için dikkat edilmesi gereken bazı püf noktaları bulunuyor. Bunlardan en önemlisiyse kullanılacak nohutların haşlanmış ya da konserve değil, akşamdan suda bekletilmiş olması. Falafelin dışının çıtır çıtır, içininse yumuşacık olması için kuru nohut kullanmaya ve suda şişen nohutların kabuklarını soymaya dikkat etmelisiniz. Diğer püf noktaları ve falafelin daha sağlıklı uyarlamaları için lafı daha fazla uzatmadan sizi tariflerimizle baş başa bırakıyoruz.
İçindekiler
Orijinalinden başkasını yiyemem diyenler için: Lübnan Usulü Falafel Tarifi
Orijinal Lübnan falafel tarifinin en öne çıkan özellikleri, dışının çıtır çıtır içininse yumuşacık olmasının yanı sıra kızartılırken kesinlikle yağ çekmemesi. Kızgın yağa atılması gereken falafel toplarının, dışları kızararak hızlıca sertleştiği için, dışında oluşan bu sert kabuk içeri yağ girmesini engelliyor ve falafelin içi su buharıyla haşlanarak pamuksu yumuşaklığa ulaşabiliyor. Yaklaşık 2000 yıllık bir geçmişi olduğu düşünülen orijinal falafel tarifi ile ilgili benzer reçeteler bulmak mümkün olsa da, biz kendi denediğimiz ve lezzetine kefil olduğumuz Arda Türkmen’in, nam-ı diğer Arda’nın Mutfağı’nın orijinal falafel tarifini sizlerle paylaşıyoruz.
Malzemeler:
1 su bardağı nohut (1 gece suda bekletilmiş)
1 adet orta boy kuru soğan
1-2 diş sarımsak
1 demet maydanoz
4-5 dal kişniş
1 yemek kaşığı pulbiber
1 tatlı kaşığı kimyon
1 tatlı kaşığı karabiber
1 çay kaşığı tuz
2-3 yemek kaşığı un
Sosu için:
1 su bardağı süzme yoğurt
1 çorba kaşığı tahin
½ adet limon suyu
Salata için (tercihe bağlı):
100 gr Akdeniz yeşilliği
7-8 adet cherry domates
½ demet kuzukulağı
2 adet küçük turp
½ demet tere
¼ göbek marul
Zeytinyağı
Tuz
Karabiber
Yapılışı:
- Soğanı küp küp doğrayın, sarımsağı ise havanda iyice ezin ya da rendeleyin.
- Maydanoz ve kişnişlerin yaprak kısımlarını ayırın.
- Un hariç tüm malzemeyi rondoya atın ve biraz pütürlü kalacak şekilde rondodan geçirin. Tamamen püre olmamasına dikkat edin.
- Bulamaç kıvamındaki bu karışıma 2-3 kaşık un ekleyin ve yoğurun.
- Elde ettiğiniz bu cıvık hamur kıvamındaki karışımdan ceviz büyüklüğünde toplar yapın.
- Derin bir tavaya bolca sıvı yağ (köfteleri içine attığınızda tamamı yağ içinde kalacak kadar) ekleyin ve yağı 4-5 dakika kadar kızdırın.
- Kızan yağa nohut köftelerini atın ve dışı altın sarısı bir renk alana kadar kızartın.
- Kızaran köfteleri bir tabağa alarak hafif soğumasını bekledikten sonra, dilerseniz aşağıda tarifi yer alan sosa bandırarak tek başına, dilerseniz aşağıdaki salatayla birlikte, dilerseniz de tüm hazırladıklarınızı lavaş ekmeğinin içine sararak afiyetle tüketebilirsiniz!
Falafel sosunun yapılışı:
Tahin, yoğurt ve limon suyunu derin bir kasede iyice çırpın. İsteğinize göre falafellerin üzerine gezdirerek ya da yanında dipsos olarak servis edebilirsiniz.
Salatanın yapılışı:
Tuz ve zeytinyağını geniş bir salata kabında çırpın. Ardından tüm salata malzemelerini karıştırma kabına alın ve hazırladığınız sosu malzemelerin tamamına yedirin. Salatayı servis kâsesine alın ve üzerine kızartmış ve hafifçe soğutmuş olduğunuz falafel toplarını yerleştirerek servis edin.
‘Kalan nohut yemeği nasıl değerlendirilir?’ diyenler için: Nohut yemeğinden falafel tarifi
Falafel yapımının en önemli püf noktalarından biri haşlanmış değil kuru nohut kullanmak olsa da, ‘hiçbir lezzet kuralı bir yemeğin çöpe gitmesinden ve gıda israfının önlenmesinden daha öncelikli olamaz diyerek’ artan nohut yemeğini lezzetli falafel toplarına dönüştürmenizi sağlayacak bu muhteşem falafel tarifine bir şans verebilirsiniz.
Malzemeler:
Nohut yemeğinden kalan, suyu süzülmüş nohutlar (en az 1 su bardağı)
1 orta boy soğan
1 tutam maydanoz
2-3 diş sarımsak
Bir tutam kimyon ve pul biber
4 yemek kaşığı tahin
1 su bardağı süzme yoğurt
Yarım limonun suyu
Yapılışı:
- Kalan nohut yemeğinin suyunu tamamen süzün. Yemeğin suyunu, daha sonra bir sebze yemeğine veya çorbaya koymak üzere buz küplerinde dondurarak saklayabilirsiniz.
- Nohutları ve doğradığınız soğanları rondodan geçirin.
- İnce kıyılmış maydanozları, kimyonu, pul biberi ve havanda ezdiğiniz sarımsakları rondodaki karışıma ekleyin ve homojen bir karışım elde edene kadar rondodan geçirmeye devam edin.
- Elde ettiğiniz karışımdan ufak parçalar halinde koparın ve yuvarlayarak küçük toplar yapın.
- Derin bir tavada 4-5 dakika kadar kızdırdığınız sıvı yağda falafel toplarını kızartın.
- Sosunu hazırlamak için süzme yoğurt, limon suyu ve tahini bir kasede iyice karıştırın.
- Dilerseniz lavaş içinde, dilerseniz yeşilliklerle dilerseniz de sosuna bandırarak afiyetle tüketin.
Kızartma yerine daha sağlıklı bir pişirme alternatifi arayanlar için: Fırında falafel tarifi
İçeriğindeki malzemeler son derece sağlıklı ve besleyici olsa da, bol yağda kızartılarak pişiriliyor olması sağlıklı beslenmek isteyenlerin falafele mesafeli yaklaşmasına neden olabiliyor. Ancak falafeli, kızartmaya alternatif olarak fırında da pişirerek aynı çıtırlıkta ve lezzette, üstelik çok daha sağlıklı bir öğüne dönüştürebilmeniz mümkün. Tarifi Nefis Yemek Tarifleri’nden, denemesi sizden!
Malzemeler:
2 su bardağı akşamdan ıslatılmış nohut
1 adet yumurta
3 yemek kaşığı zeytinyağı
Bir tutam maydanoz
1 adet orta boy soğan
2 diş sarımsak
1 tatlı kaşığı toz biber
1 çay kaşığı karabiber
1 çay kaşığı kimyon
1 tatlı kaşığı tuz
8 yemek kaşığı tepeleme tam buğday unu
Sosu için:
5 yemek kaşığı yoğurt
1 yemek kaşığı tahin
1 tatlı kaşığı limon suyu
1 fiske tuz
Yarım diş rendelenmiş ya da ezilmiş sarımsak
1 tatlı kaşığı susam
Yapılışı:
- Nohutları süzüp yıkayın, kabuklarını ayıkladıktan sonra rondoya alın.
- Üzerine zeytinyağını, ince ince kıydığınız maydanozu, küp küp kestiğiniz soğanları ve sarımsakları ilave edip püre kıvamına gelene kadar rondoda çekin.
- Rondodaki karışımı derin ve geniş bir kaba alıp yumurtayı, baharatları ve tam buğday ununu ilave edip yoğuru Harcınız ele yapışan bir kıvamda olmalı.
- Yoğurduğunuz harcı 10 dakika kadar dinlendirdikten sonra ceviz büyüklüğünde toplar koparıp yuvarlayın ve pişirme kağıdı serili fırın tepsisine dizi
- Önceden ısıtılmış 190 derece fırında 18-20 dakika kadar pişiri
- Falafel fırında pişerken sosu için susamı, yoğurdu, limon suyunu ve ezilmiş/rendelenmiş sarımsağı bir kaseye koyup karıştırı
- Fırından aldığınız falafeli hazırladığınız sosla birlikte soğumadan servis edin.
Afiyet olsun!
İlginizi çekebilir: Tarihten günümüze ulaşan vegan lezzet: Falafel tarifi
