Buğday veya gluten yedikten sonra sindirim veya sağlık problemi yaşamak, oldukça sık görülen bir durum. Arpa, buğday ve çavdarda görülen gluten duyarlılığı birçok farklı semptomla sonuçlanabiliyor.
Buğday, genellikle ekmeklerde, mısır gevreğinde ve makarnada bulunan bir tahıldır. Aynı zamanda salata sosunda ve çorbada da bulunabiliyor. Arpa bir başka çeşit tahıl olup, bira yapımında ve kek, kurabiye yapımında kullanılmaktadır. Çavdar ise bir başka tahıl olup alkollü içki yapımında kullanılır ve içeriğinde gluten bulunmaktadır. Bu tarz tahıl ürünlerini içeren yiyecek ve içecekleri tüketmek kişilerin gluten duyarlılığıyla tanışmalarına neden olmaktadır.
Çölyak hastalığı, gluten duyarlılığının önemli bir türüdür. Otoimmün olarak sınıflandırılan bu hastalık ince bağırsağa zarar vermektedir. Vücudumuzun yeterince gıda alabilmesini sağlayan, ince bağırsakta bulunan ve sayıları oldukça çok olan villus çıkıntılarıdır. Bu hastalıktan muzdarip olan kişiler gluten tükettiğinde villus çıkıntıları tahrip olur, azalır ve küçülürler. Bu sebepten dolayı beslenme yetersizliği ortaya çıkmaktadır. Eğer tedavi edilmezse, çölyak hastalığı uzun dönemli sağlık komplikasyonuna dönüşebilir. Her 100 kişinin 1’inde çölyak hastalığı bulunmaktadır.
Glutene duyarlılığı olan kişiler, mutfaklarından gluteni çıkarsalar dahi semptomları görmeye devam edebilirler. Gluten duyarlılığı olan bireylerde, belli ve kesin semptomlar bulunmaktadır. İşte gluten duyarlılığının sinyalleri:
İçindekiler
1. Bilinç bulanıklığı
Gluten duyarlılığının şaşırtıcı etkilerinden biri, bilinç bulanıklığıdır. Bilinç bulanıklığının nedeni bazı durumlarda belli olmadığı gibi, birçok farklı neden de bilinç bulanıklığına sebep olabilir. Yine de, genellikle ve sıklıkla gluten duyarlılığı ve/veya çölyak hastalığından muzdarip insanlarda bu şikayet görülebilmektedir.
Journal of Neurology’de yayınlanan gluten duyarlılığıyla alakalı bir makaleye göre, immünoglobulin olarak bilinen antibadi sınıfının glutene aşırı bir reaksiyon gösterdiğini keşfediliyor. Bu reaksiyonun bilişsel performansı azalttığına inanılıyor.
2. Beklenmeyen ani kilo alımı
Ani, beklenmedik kilo alımı, gluten duyarlılığı bulunan bireylerde şaşırtıcı bir şekilde gerçekleşiyor. Genel olarak, gluten duyarlılığına bağlı kilo alımı iki şeyin sonucunda gerçekleşiyor:
1) Emilim bozukluğu ve geçirgen bağırsak sendromu
2) Gluten tarafından tetiklenen sistemik enflamasyon
Gluten duyarlılığı bulunan bireyler gluteni hayatlarından çıkardıklarında eski sağlıklı hayatlarına geri dönebilirler.
İlgili yazı: Sağlıklı tarifler: Pratik glutensiz mısır ekmeği
3. Anormal bağışıklık sistemi
Iga antikorlarının, bağışıklık sistemi üzerinde önleyici etkileri bulunuyor. Özellikle sindirim sistemini ilgilendiren bölgelerde ve salyada bulunan bu antikorlar, vücudu soğuk algınlığına, grip ve diğer hastalıklara karşı koruyor. Bu antikorlar etkisiz hale getirildiğinde, hastalığa yakalanma riskimiz artıyor.
4. Ağız ve diş problemleri
BMS Gastroenerology’de yayınlanan bir araştırmaya göre, gluten duyarlılığı ile aphtous stomatitis, yani kendini yenileyen aftöz ülser ve ağız ülseri arasında bir bağ bulunuyor. Dahası emilim bozukluğu nedeniyle gluten duyarlılığı olan bireylerin sıklıkla kalsiyum dereceleri oldukça düşüktür. Kalsiyumun ağız sağlığı için oldukça önemli olduğu biliniyor.
5. Baş ağrısı ve migren
Migren dayanılmaz baş ağrılarına sebep olan bir hastalık olarak bilinmektedir. İlginç bir şekilde migren, genel popülasyon içerisinde gluten duyarlılığı olan bireylerde daha sık görülmektedir. Yapılan bir araştırmada gluten duyarlılığı olan bireylerin %56’sında kronik baş ağrısı ve migren olduğu ortaya çıkmıştır. Karşıt olarak, kontrol gurubunda bu oran yalnızca %14’tür.
6. Deri problemleri
Gluten duyarlılığının kötü emilimi, en geniş organımız deri dahil vücudun farklı birçok yerini etkilemektedir. Gluten tüketimi sivilce oluşumu, egzama, sedef hastalığı ve dermatitis herpetiformis gibi birçok hastalıkla ilişkilidir. Deride gluten duyarlılığından kaynaklanan belirtiler sıklıkla yanma, kızarıklık, kaşıntı ve kabarma olarak kendini göstermektedir. Dermatitis herpetiformis ise Gluten Duyarlılığı Grubu tarafından “su dolu kaşınan kabarcıklara sebep olan kronik bir deri hastalığı” olarak tanımlanmaktadır.
7. Eklem ve kas ağrıları
Gluten duyarlılığının tetiklediği kireçlenme, aslında eklem ve kas ağrılarının altındaki temel nedendir. WebMD’ye göre eklem ağrısı ve kireçlenme, gluten hassasiyetinin yaygın belirtilerindendir. Ayrıca araştırmalar da iki rahatsızlık arasında bir ilişki olduğunu ortaya koymaktadır. Artrit Kuruluşu da eklem kireçlenmesi ve ağrısı ile gluten hassasiyeti arasındaki ilişkiye dair bulgular yayımlamaktadır.
8. Yorgunluk ve tükenmişlik hissi
Bu belirti, oluş biçimi tam olarak bilinmeyen bilinç kararması ile benzerlik taşımaktadır. Yorgunluk hissi ile gluten duyarlılığı arasında olduğu varsayılan bağı inceleyen çok az araştırma yapılmıştır. Fakat tıp uzmanları yine de gluten duyarlılığının, vücudun enerji rezervlerini boşaltarak ve iltihap oluşumuna neden olarak, yorgunluğa neden olduğunu düşünmektedir.
Kaynak:
powerofpositivity.com