Yazılı olmayan kültür ve evlilik geleneklerimizden biri de gelinin beline babası ya da aile büyüğü bir erkek tarafından bağlanan kırmızı kurdele olmaktadır. Senelerce bakılıp büyüttükleri kızları evinden ayrılırken yaşanan en duygusal an olan bu adet ile ilgili olarak hiç düşündünüz mü gelinliğe neden kırmızı kuşak takılır diye?
Modern gelinler tarafından tek tük te olsa silinmeye başlayan gelinin beline bağlanan kırmızı kuşak; pek çok gelin tarafından hala yoğun ilgi gören bir âdetimiz olmakta. Tekbir ve salavatla gelinin beline üç kere dolanan kuşağın ucuna da geleneğimize göre babası tarafından son verilen harçlık niteliğinde altın ya da para takılmakta. Bu olay yaşanırken sanki bir daha karşılaşamayacaklar gibi bir duygusallık da gündeme gelmektedir.
Kırmızı Kuşak
Gelin doğup büyüdüğü o ana kadar hayatını paylaştığı ailesiyle yaşamış olduğu baba evinden ayrılmadan ufak bir tören düzenlenir. Genç kız; en yakın arkadaşları tarafından odanın ortasına getirilir. Bu tören sırasında gelinin babası ya da erkek kardeşi tarafından beline bağlanan kırmızı kurdele ya da kırmızı kuşak; hem genç kızımızı namusunu hem de bekâretini temsil etmektedir. Eskilerimiz bu kuşağın aynı zamanda gayreti de sembol ettiğini söylemektedir. Bu nedenle kırmızı kuşağa halk arasında hayret kuşağı adı da verilmektedir.
Gelinlikte Kırmızı Kurdele Ne Anlama Gelir?
Genç kızın; kızlığa veda edip kadınlığa geçişini gösteren geline bağlanan kırmızı kurdele geleneğinde aynı zamanda baba da babalık velayetini damadına devreder. Bundan sonra gelin; artık damadın sorumluluğu ve koruması altına geçmiştir.
Yuvayı dişi kuş yapar derler. Aslında bu söz çok doğru olmakta. Sıra evliliğe geldiğinde düğün gelenekleri arasında önemli bir yer tutan kırmızı kuşak ya da diğer adıyla gayret kuşağı baba ya da abi tarafından geline yeni kuracağı yuvada güçlü ve gayretli olması, ailenin gelişime destek olması, tembellik etmemesi, çalışkan olması amacıyla bağlanır.
Genel olarak gayretin yanında bekâreti ve namusu da simgeleyen kırmızı kuşak; gelinin baba evinden tertemiz şekilde, masumiyetini koruyarak bir nevi uğurlanmasıdır. Kırmızı kuşak babası tarafından gelinin bel kısmına bağlanarak; senelerce baba evi tarafından korunmuş bulunan namus; artık damat evine teslim edilir.
Yakında evleneceğim bu bilgi çok küçüklükten beri merak etmişimdir öğrendiğim iyi oldu.
Bu makale, gelinliğe takılan kırmızı kurdele geleneğinin kökenini ve anlamını açıklayarak merak edenlere faydalı bilgiler sunuyor. Geleneksel düğün törenlerinde kırmızı renk, çiftin mutluluğu ve bereketi simgeler.
Farklı kültürlere göre yorumlanabilir bu. Bazıları için olumsuz bir şey gibi görünse de bazıları için de mutluluğu temsil eder. Kız kabul ediyorsa sorun yok. Gerisini zaten bizim milletimiz konuşarak halleder